Leverceltransplantatie; een mogelijk alternatief voor levertransplantatie?

Het concept van de leverceltransplantatie is ontstaan, nadat door Berry en Friend1 en door Seglen2 een goede levercelisolatietechniek was ontwikkeld. Levercellen worden hierbij door middel van een collagenasebehandeling uit de normale lever losgemaakt en kunnen met behoud van hun metabole activiteit als transplantaat elders in het lichaam (heterotoop) worden geïnjecteerd.

Alhoewel orthotope levertransplantatie een internationaal geaccepteerde behandeling is voor patiënten met een ernstige leveraandoening of een ernstig partieel leverfunctiedefect,3 kent deze therapie verschillende nadelen: de chirurgische techniek is niet eenvoudig en vereist een specifieke training; de 1-jaarsoverleving bedraagt circa 76, de ingreep is kostbaar (ongeveer ƒ 250.000 per transplantatie op jaarbasis),3 uiteraard is chronische immunosuppressie vereist; zelden is een geschikte donor direct voorhanden. Ook de vergelijkbaar kostbare auxiliaire levertransplantatie, waarbij een gehele of gedeeltelijke donorlever heterotoop wordt getransplanteerd met in situ laten van de eigen lever van de ontvanger, is een geenszins eenvoudige ingreep.4 Bijna al…