Een zuigeling met gele plekjes in de mond

Casus

Een aterme zuigeling werd 3 dagen post partum gezien in verband met icterus en gele papels in de orale mucosa. Op de huid of slijmvliezen zagen wij geen andere afwijkingen. In verband met hyperbilirubinemie onderging de zuigeling fototherapie, met goed resultaat. Na de fototherapie waren de multipele papels in de mucosa van de onderlip wit-geel van kleur, terwijl ze eerder egaal lichtgeel waren. Ze hadden een doorsnede van ongeveer 1 mm (figuur). Wij stelden de diagnose ‘plekjes van Fordyce’ (‘Fordyce’s spots’). Plekjes van Fordyce zijn ectopisch gelegen talgklieren die zichtbaar zijn door het orale epitheel heen. Meestal betreft het maculae of papels van 1-3 mm doorsnede, wit-gelig van kleur. Ze kunnen alleen of in groepen voorkomen en gezamenlijk het beeld van een plaque geven. Opmerkelijk is dat plekjes van Fordyce zich bevinden in het slijmvlies, vaak op de bovenlip of in de wangmucosa, en niet gebonden zijn aan haarzakjes. Plekjes van Fordyce komen bij 1% van de zuigelingen voor, maar worden na het eerste levensjaar inactief waardoor ze niet meer gezien worden. Na de puberteit neemt de activiteit – en daarmee de prevalentie – opnieuw toe. Uiteindelijk komen de plekjes bij ongeveer 80% van de volwassenen voor. Er is geen sprake van pathologie. Behandeling is niet noodzakelijk.

Diagnose

Plekjes van Fordyce.