Casus
Een 72-jarige vrouw kwam op de afdeling Spoedeisende Hulp vanwege een val op haar aangezicht waarna ze dubbel zag. Bij lichamelijk onderzoek werden een hematoom rondom de rechter orbita en een bloeding uit het rechter neusgat vastgesteld. Tijdens het inbrengen van een neustampon klaagde patiënte over hevige pijn achter haar rechter oog. Na de tamponnade ontstond een proptosis van dit oog. De neustampon werd verwijderd en, onder verdenking van een retrobulbaire bloeding, werd patiënte naar ons ziekenhuis verwezen voor een eventuele laterale canthotomie (inknippen van de buitenste ooghoek) om de orbitadruk te verlagen. De visus bedroeg rechts minder dan…
Artikelinformatie
In print verschenen in
week 13 2010
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A499
Vakgebied
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG
Een vrouw met gas achter haar oog
Bij de beschrijving van onderhavige casus doet het klinisch-rontgenologische beeld meer denken aan een fractuur van het os zygomaticum, dan een (blow-out) orbitafractuur.
Ten eerste zal de val in eerste instantie opgevangen worden door het jukbeen bij een val op het gelaat (tenzij een stomp voorwerp de orbita penetreert). Indien het jukbeen breekt zal zich dat klinisch uiten in een hematoom van het oog, een subconjunctivale ecchymose aan de aangedane zijde, alsmede epistaxis en mogelijk neuropraxie van de nervus infraorbitalis. Laatstgenoemd symptoom zomogelijk door directe inwerking van het trauma, danwel door ligging van de nervus infraorbitalis in de fractuurlijn (orbitabodem).
De bijgevoegde rontgenbeelden geven aan dat er sprake is van forse zwelling van rechter wang, een met bloed gevulde sinus maxillaris rechts en een duidelijke fractuurlijn ter plaatse van de margoinfraorbitalis en orbitabodem.
Door de fractuur met dientengevolge verscheuring van het periost zal er een bloeding zijn ontstaan die de vulling van de sinus maxillaris verklaart. Door een fractuur van het os zygomaticum, en dientengevolge een fractuur van de orbitabodem zal er een verbinding ontstaan tussen de neusbijholten en de orbita. Bij drukverschillen (bijvoorbeeld neussnuiten) zal er lucht vanuit de neusbijholten in de orbita kunnen komen, hetgeen het orbitale emfyseem verklaart.
Aan de hand van bijgaande CT-beelden kan niet worden nagegaan of er daadwerkelijk sprake was van een fractuur van het os zygomaticum, waarbij er dislocatie ter plaatse van de sutura frontozygomatica, margo infraorbitalis (casus), crista zygomatico-alveolare en arcus zygomaticus aanweizg moet zijn. Van belang voor de patient is of hier goed naar is gekeken in een soms hectische situatie waarbij vanzelfsprekend aan de visus in eerste instantie veel aandacht wordt besteed.
KP Schepman, kaakchirurg, UMCG
Literatuur:
Stegenga B. et al. Mondziekten en Kaakchirurgie. Van Gorcum & Comp., te Assen; 2000
Gas achter het oog
Met interesse hebben we de reactie van collega Schepman gelezen. Hij meent dat er mogelijk sprake is van een fractuur van het os zygomaticum en niet zoals we beschreven van een blow out fractuur van de orbita. De CT-scan van patiënte toonde zoals we beschreven echter alleen een fractuur van de orbita bodem en mediale orbita wand (type blow out), en geen fractuur van het os zygomaticum. De suggestie van een mogelijke fractuur van het os zygomaticum wordt waarschijnlijk gewekt door het feit dat bij patiënte in het verleden een Caldwell-Luc operatie heeft plaatsgevonden, waardoor er reeds een iatrogeen defect bestond van de rechter voorwand van de sinus maxillaris.
Hille Koppen, Bas de Bruijn