Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar
Passende zorg in de laatste levensfase

De luisterdokter

Opinie
Jan C. Molenaar
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2015;159:A9384
Abstract
Abstract
Sluiten
The listening doctor; appropriate care in the last phase of life

In his report ‘Everything that can be done should not necessarily be done. Appropriate care in the last phase of life’, the chairman of the steering committee of the Royal Dutch Medical Association says: ‘I wish that doctors would listen to their patients.’ This wish sets the tone of the report, which signals overtreatment in patients’ last years of life and advocates a more restrained approach by doctors in this phase. The message is, however, that for this to take place a complete U-turn in modern medical thinking and management is needed.

Conflict of interest and financial support: none declared.

In april 2013 werd door de landelijke artsenfederatie Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) een stuurgroep ingesteld die moet bevorderen dat mensen die zich in het laatste tijdperk van hun leven bevinden, zorg krijgen die bij hen past. Blijkbaar gebeurt dat onvoldoende. De stuurgroep, die bestond uit huisartsen, medisch specialisten, specialisten ouderengeneeskunde, verpleegkundigen en vertegenwoordigers van patiënten- en ouderenorganisaties, wilde verklaren waarom passende zorg in de laatste levensfase niet of onvoldoende geboden wordt.

Na 2 jaar studie en vergaderen kwam de stuurgroep begin maart dit jaar naar buiten met haar bevindingen in een rapport met de opmerkelijke titel: ‘Niet alles wat kan, hoeft. Passende zorg in de laatste levensfase’.1 De titel lijkt te suggereren dat mensen in de laatste levensfase meer zorg krijgen aangeboden dan nodig en dat aanpassing van die zorg gewenst is, met name aanpassing aan die laatste levensfase.

Maar over wat voor soort zorg…

Artikelinformatie
Aanvaard op
In print verschenen in
week 38 2015

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2015;159:A9384
Vakgebied
Zorgorganisatie
Auteursinformatie

Rotterdam

Contact Em.prof.dr. J.C. Molenaar, kinderchirurg in ruste (j.molenaar@erasmusmc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Jan C. Molenaar ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Kea
Fogelberg

Dank U wel collega Molenaar,

wat heeft u prachtig verwoord wat ik al jaaaren denk en vind!

Ik hoop van harte dat de betreffende personen uw goede raad zullen opvolgen.

Kea Fogelberg, huisarts n.p., SCEN-arts

Een aanvulling:

Bij de lancering van de nota heb ik aan vd Wal gevraagd naar de reden om geen omschrijving te maken van de term 'passend'. Iets wat mij zo verwondert, want passend is een normatieve term. Bijvoorbeeld een streng islamitisch gelovend persoon vindt het oneindig doorgaan met medisch ingrijpen juist wèl passend. Ook vindt deze categorie mensen het niet bestrijden van helse pijnen passend, iets wat menig dokter moeilijk kan verdragen.

Ik vind het zelfs 'gevaarlijk' dat er geen goede omschrijving van de term ‘passend’ is gemaakt. Het risico op het ontstaan van een nieuw 'dogma', over wat passend is, ligt op de loer. Zo heb ik voorbeelden uit de praktijk waarbij zeer vergaande behandeling enorme waarde heeft gehad voor de stervende, maar nog meer voorbeelden waar werd overbehandeld, dit tègen het belang van de patiënt. Dus dat de tijd rijp is voor bezinning heeft de KNMG wel goed ingezien.

Helaas lijkt het nu alsof de nota meer gericht is op bestrijding van overbehandeling, in plaats van een uitnodiging tot het beoefenen van de geneeskunst, hetgeen zorgt voor aansluiten van medische zorg bij de behoeften van individuele mensen.