Chronische hepatitis B-virus(HBV)-infectie: bruikbaarheid van de combinatie van HBeAg- en ALAT-bepaling als voorspeller van een hoog HBV-DNA-niveau en voor verwijzing naar de 2e lijn voor eventuele antivirale behandeling

Objective

To assess the usefulness of a simple practical guideline based on hepatitis B e-antigen (HBeAg) status and a single alanine aminotransferase (ALT) determination to predict hepatitis B virus (HBV) load in chronic HBV patients as a criterion for referral to a specialist for possible antiviral therapy.

Design

Prospective observational study.

Method

420 patients with chronic HBV infection were seen at the Municipal Health Service (MHS) in Rotterdam between 2002 and 2005. The usefulness of a guideline based on HBeAg positivity and/or elevated ALT levels to predict high HBV DNA levels (defined as more than 10⁵copies/ml) was determined. Patients with HBeAg or an elevated ALT level were referred to a specialist according to the practical guideline. Positive and negative predictive value, sensitivity, and specificity of the referral guideline for a high HBV-DNA level were calculated.

Results

Less than half, 43 (181/420) of the patients, were eligible for referral to specialist care. The positive predictive value of the referral guideline was 45 (82/181, 95 CI: 38-53). The negative predictive value, i.e. the proportion of patients with low viral loads who were (rightly) not selected for referral, was 95 (227/239; 95 CI: 71-97). The sensitivity was 87 (95 CI: 80-93): the patients selected included 82 of 94 patients with a high HBV DNA level. Of the 12 patients with high viral loads not referred according to the guideline, 11 had a viral load of between 10⁵-10⁶ copies/ml.

Conclusion

A referral guideline based on HBeAg status and a single ALT determination can successfully predict viral load in chronic HBV patients and can be used in primary care to select patients for referral to specialist care. This guideline may limit the number of unnecessarily referred patients, enhancing the efficiency of the care for patients with chronic HBV infection.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:1426-30

Samenvatting

Doel

Vaststellen of met een eenvoudige richtlijn gebaseerd op hepatitis B-e-antigeen (HBeAg) en een eenmalige bepaling van alanineaminotransferase (ALAT) de hoeveelheid hepatitis B-virus (HBV) kan worden voorspeld. Zo beschikt men over een criterium om patiënten met een chronische HBV-infectie te verwijzen naar de specialist voor eventuele behandeling met antivirale middelen.

Opzet

Prospectieve observationele studie.

Methode

Patiënten met een chronische HBV-infectie die waren gezien bij de GGD Rotterdam-Rijnmond in 2002-2005 vroegen wij toestemming om bij hen naast HBeAg- en serum-ALAT-waarden ook het HBV-DNA-niveau te bepalen. Patiënten met HBeAg of een verhoogde ALAT-uitslag werden volgens de richtlijn doorverwezen naar de specialist. Wij berekenden de voorspellende waarde, de sensitiviteit en de specificiteit van de verwijsrichtlijn voor een hoog HBV-DNA-niveau (> 10⁵kopieën/ml).

Resultaten

Minder dan de helft, 43 (181/420) van de patiënten, kwam in aanmerking voor doorverwijzing naar een specialist. Van de 181 geselecteerde patiënten hadden er 82 een hoog HBV-DNA-niveau, wat overeenkwam met een positief voorspellende waarde van 45 (95-BI: 38-53). De negatief voorspellende waarde, oftewel het percentage patiënten met een lage HBV-DNA-waarde dat (terecht) niet geselecteerd werd voor doorverwijzing, was 95 (227/239; 95-BI: 71-97). De sensitiviteit was 87 (95-BI: 80-93): van de 94 patiënten met een hoog HBV-DNA-niveau werden er 82 geselecteerd voor verwijzing. Van de 12 patiënten met een grote circulerende virushoeveelheid die volgens de richtlijn niet werden verwezen, hadden er 11 een HBV-DNA-uitslag van 10⁵-10⁶ kopieën/ml.

Conclusie

De verwijsrichtlijn op basis van HBeAg-status en eenmalige ALAT-bepaling gaf een goede voorspelling van een hoog HBV-DNA-niveau bij HBV-dragers. De richtlijn van de GGD Rotterdam-Rijnmond en het Erasmus MC, Rotterdam, kan gebruikt worden door GGD of huisarts om patiënten te selecteren voor doorverwijzing naar een specialist. Het gebruik van de richtlijn kan het aantal patiënten dat onnodig wordt doorverwezen naar een specialist verminderen en de efficiëntie van de zorg rondom patiënten met een chronische HBV-infectie verbeteren.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:1426-30