Ademhalingsstimulantia

Nieuwegein, juni 1991,

Het artikel van Van Klaveren et al. over ademhalingsstimulantia (1991;452-5) voorziet naar onze mening in een behoefte, omdat overzichtsartikelen over deze groep geneesmiddelen van oudere datum zijn. Het artikel is echter onduidelijk op een drietal punten.

In de inleiding wordt gesuggereerd dat prethcamide (Micoren) in Nederland niet meer beschikbaar is. Dit is onjuist, omdat prethcamide-ampullen door de ziekenhuisapotheek bereid kunnen worden zolang de grondstof leverbaar is. Prethcamide komt vervolgens in het artikel niet meer aan bod.

Voorts wordt melding gemaakt van de twijfel over de werkzaamheid van prethcamide. De betreffende literatuurverwijzing handelt echter over de orale vorm, die naar onze mening een veel twijfelachtiger werkzaamheid heeft dan de gebruikelijke intraveneuze vorm.1

Wat betreft de behandeling van acute respiratoire insufficiëntie ten gevolge van een exacerbatie van chronische obstructieve longziekte wordt gesteld dat doxapram alleen geïndiceerd is wanneer wordt afgezien van beademing of wanneer de patiënt in afwachting van beademing is. Onze ervaring met doxapram is te gering om deze stelling te kunnen beoordelen. Wel zouden wij willen stellen dat naar onze mening bij dergelijke patiënten prethcamide – en misschien ook doxapram – geïndiceerd is om daarmee te trachten eventuele beademing te voorkomen. De vraag of de patiënt in principe wel of niet in aanmerking komt voor beademing lijkt ons los te staan van de indicatie voor het geven van ademhalingsstimulantia.

Groesbeek, juni 1991,

Wij danken collega Westermann et al. voor hun reactie.

Ruim een jaar geleden besloot de firma Ciba-Geigy het middel prethcamide (Micoren) uit de handel te nemen wegens een te geringe omzet, nog voordat het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen een oordeel kon geven over een eventuele verlenging van de voorlopige registratie uit de jaren zestig. Daar het gaat om een zeer oud produkt met een zeer summiere documentatie van de farmacologische en fysiologische effecten, zou het zeer waarschijnlijk ook niet tot een hernieuwde registratie gekomen zijn. De firma Ciba-Geigy levert overigens nog wel de grondstof, zodat op verantwoordelijkheid van de ziekenhuisapotheek de ampullen bereid kunnen worden. In de praktijk betekent dit dat het middel vrijwel niet meer beschikbaar is, hetgeen voor ons aanleiding was tot het schrijven van dit artikel.

Tot voor kort hebben ook wij prethcamide gebruikt bij de door U aangehaalde indicaties, doch deze klinische ervaring blijkt, ook na uitvoerig literatuuronderzoek, niet te kunnen worden onderbouwd door literatuurgegevens op basis waarvan een verantwoord behandelingsadvies gegeven kan worden. Het recentste onderzoek dateert uit 1970;1 de enige te achterhalen publikaties betreffende intraveneuze toediening dateren uit 1961 en 1967,23 en zijn niet van dergelijke kwaliteit dat op grond hiervan een uitspraak kan worden gedaan over de effectiviteit van intraveneus toegediende prethcamide. Op grond hiervan is prethcamide niet in het artikel opgenomen.

Wat betreft uw laatste punt: wij stellen in ons artikel niet dat doxapram geïndiceerd is wanneer wordt afgezien van, of indien patiënt in afwachting is van beademing, maar dat ‘kan worden getracht door middel van doxapram de patiënt door een moeilijke periode heen te helpen’ in afwachting van beademing of indien van beademing wordt afgezien. Doxapram verdient naar ons idee in deze situaties de voorkeur boven prethcamide daar er voor doxapram een duidelijk doseringsschema voorhanden is, en er 3 gecontroleerde onderzoeken betreffende de effectiviteit van doxapram in deze situaties bestaan, terwijl deze gegevens voor prethcamide volledig ontbreken.