Achter de deeldeuren

De deeldeuren in een boerderij vormen de scheiding tussen het woonhuis en de stal. Een sterfgeval achter de deeldeuren – onder het vee – is erg, maar niet zo erg als een sterfgeval in het woonhuis.

Dit las ik laatst, en ik moest eraan denken bij het artikel over grenzen in de arts-patiëntrelatie: hoe ver laat je patiënten toe in je privéleven en tot waar reikt je betrokkenheid met hun zorgen en verdriet (C5529)? We weten het: werk en privéleven moeten niet te veel in elkaar overlopen. ‘Thuis is thuis en werk is werk,’ zegt één van de geïnterviewden. Maar soms zijn grenzen fluïde en lastig te bewaken.

‘Soms word je meer door een patiënt geraakt dan je had verwacht’

Dat huisartsen van alle dokters altijd het dichtst bij hun patiënt staan, zal ik zeker niet zeggen. Ik hoor van patiënten regelmatig hoe hun specialist hen met grote betrokkenheid begeleidt. Wél nemen huisartsen een bijzondere positie in doordat ze vaak een langdurige, persoonlijke relatie met hun patiënten hebben. Soms wel tientallen jaren, en dikwijls met meerdere generaties binnen een familie. Die continuïteit van zorg is een van de kernwaarden van ons vak en draagt zeker bij aan de kwaliteit van onze gezondheidszorg.

Dat langdurige arts-patiëntcontact is ook de voedingsbodem voor een vertrouwensband. In dat vertrouwen delen patiënten steeds meer met hun huisarts: over hun werk, hun gezin, hun kinderen, hun zorgen… En huisartsen zullen dan wellicht ook iets meer over zichzelf vertellen. Gaandeweg leer je elkaar beter kennen, wordt de onderlinge band hechter en groeien wederzijdse sympathie en waardering. Zo loop je jaren met elkaar op. Wanneer zich dán iets ingrijpends voordoet – zoals een ernstige ziekte, een overlijden of iets anders schokkends – komt dat hard aan. Het raakt je dan persoonlijk meer dan je zou verwachten of misschien zou willen.

Inmiddels ben ik dertig jaar huisarts, nog steeds in dezelfde praktijk. Geen praktijk meer aan huis, maar de deeldeuren zijn er nog. Die sluiten minder goed dan voorheen. In de loop der jaren zijn de scharnieren wat versleten en hangen ze iets uit het lood. Zo gaat dat. Dokteren is tenslotte mensenwerk.