Acetylsalicylzuur verkleint risico pre-eclampsie

Zwangere vrouwen met een verhoogd risico op pre-eclampsie kunnen het risico op (ernstige) pre-eclampsie, intra-uteriene groeiachterstand en vroeggeboorte meer dan halveren door vóór de 16e week van de zwangerschap te beginnen met dagelijkse inname van een lage dosering acetylsalicylzuur (Aspirine). Dat schrijven Emmanuel Bujold van Laval University in Québec (Canada) en collega’s op basis van een meta-analyse in Obstetrics & Gynecology (2010;116:402-14).

Pre-eclampsie en intra-uteriene groeiachterstand vinden mogelijk hun oorzaak in een afwijkende placentaontwikkeling, met als gevolg een verminderde doorbloeding en het optreden van ischemie, waardoor het endotheel beschadigd raakt en de bloedstolling in werking treedt. De afgelopen 30 jaar is de hypothese daarom dat acetylsalicylzuur de placenta tegen pathologische vasoconstrictie en bloedstolling beschermt, maar de resultaten van gerandomiseerde klinische trials (RCT’s) zijn tegenstrijdig.

Bujold et al. wilden weten of het te laat in de zwangerschap starten met acetylsalicylzuur en het includeren van vrouwen met een laag pre-eclampsierisico de bestaande negatieve trialresultaten kan verklaren. Zij analyseerden 34 RCT’s met in totaal 11.348 zwangere vrouwen met een verhoogd risico op pre-eclampsie. Hier was sprake van bij onder andere een voorgeschiedenis van eerdere pre-eclampsie of andere hypertensieve aandoeningen, doodgeboorte, bij nullipariteit of bij een afwijkende doppler-echografie van de A. uterina. De vrouwen in de behandelgroepen kregen 50 tot 150 mg acetylsalicylzuur per dag (met of zonder 300 mg dipyridamol); de vrouwen in de controlegroepen kregen placebo of niets. De onderzoekers stratificeerden de studies naar zwangerschapsduur bij randomisatie: ≤ 16 weken (12 studies) versus > 16 weken (22 studies).

Behandeling met een dagelijkse lage dosering acetylsalicylzuur, aangevangen binnen 16 weken zwangerschap, verkleinde het risico op pre-eclampsie (relatief risico (RR) = 0,47), intra-uteriene groeiachterstand (RR = 0,47) en vroeggeboorte (RR = 0,22). Ook het risico op zwangerschapshypertensie was lager bij vroeggestarte behandeling (RR = 0,62). Het middel had geen invloed op het risico op bloedingen en placentaloslating.

De auteurs zijn wel op hun hoede voor een mogelijke publicatiebias, omdat in hun review kleinere studies die geen voordelen aantonen ontbreken. Zij pleiten voor een grootschalige RCT om hun resultaten te bevestigen.