Toegankelijkheid voorop

Katinka Gerrits

‘Huh, waarom komt er geen ticket uit de automaat? Doe ik iets fout of doet het systeem het niet?’ Al zeker tien minuten sta ik te prutsen bij een aanmeldzuil in het ziekenhuis. ‘Hoe ingewikkeld kan het zijn?’ 

Ondanks vele pogingen komt er geen ticket met QR-code uit. Sinds kort is voor het aanmelden van een afspraak een ticket met QR-code vereist. De code moet namelijk op de polikliniek gescand worden, zodat ze weten dat je hebt plaatsgenomen in de wachtkamer. ‘Kunnen jullie mij helpen met aanmelden?’ vraag ik aan de receptie. ‘Ik kom er zelf niet uit.’ 

‘We horen dit wel vaker’, zegt ze, terwijl ze mij aanmeldt. Ik kan me dat wel voorstellen. Het is voor mij een raadsel hoe oudere patiënten dit zonder hulp doen. Vaak hebben ze niet eens een mobieltje. Hoe moeten ze dan weten hoe een QR-code werkt? Mij lukt het al niet om een ticket uit de automaat te krijgen, laat staan iemand die niet digitaal vaardig is.

Is deze digitalisering wel zo gewenst? Het zijn immers oudere mensen die vooral afhankelijk zijn van ziekenhuiszorg. Overschatten we niet de digitale vaardigheden van de patiënt?

‘Het is voor mij een raadsel hoe oudere patiënten dit zonder hulp doen’

Het valt mij de laatste tijd op dat patiënten steeds meer digitaal moeten doen voordat ze bij een arts terecht kunnen. Zo moest ik op de website van het ziekenhuis voor het bezoek aan de polikliniek verschillende vragenlijsten invullen. Uit resultaten van een survey uitgevoerd op de polikliniek Geriatrie vanuit Gelre Ziekenhuizen blijkt dat 15% van de patiënten geen gebruik maakt van internet, 45% geen toegang heeft tot e-mail en dat 76% niet weet hoe beeldbellen werkt. Ook even telefonisch contact opnemen, omdat het digitaal niet lukt, is geen vanzelfsprekendheid meer. ‘Ik heb vandaag drie keer de huisarts gebeld, maar er zit niemand meer achter de telefoon. Ze verwijzen voor afspraken zonder spoed naar hun website of app, maar ik gebruik die dingen nooit en ik weet niet hoe ze werken’, zo verzuchtte mijn buurvrouw toen ze op bezoek was.

Je hoort vaak dat digitalisering de zorg efficiënter maakt, maar ik vraag me af of dit zo is. Mensen moet veel vaker om hulp vragen als ze het systeem niet begrijpen. Laten we niet te ver doorschieten met alle digitalisering, zodat de zorg toegankelijk blijft voor iedereen.


Katinka Gerrits (25) is geneeskundestudent aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en zit in haar laatste jaar van de studie.