Slechtnieuwsgesprekken hebben tijdens mijn coschappen altijd veel indruk op mij gemaakt. Maar dit gesprek was pas echt memorabel…
Het ging niet goed met onze patiënt en ze zou waarschijnlijk binnenkort komen te overlijden. Haar nieren gingen met de dag achteruit en dialyse was door haar slechte conditie geen optie meer. Aan ons de taak om dit met haar familie te bespreken.
Volgens de boeken begint een slechtnieuwsgesprek met een juiste setting. In dit geval werd gekozen voor de koffiekamer op de afdeling. Eén voor één liepen we de kamer binnen: de specialist, de assistent en de familie. Als laatste sloop ik de kamer in. Er stond een grote tafel met een zestal stoelen in het midden van een matig verlichte ruimte. Uiteraard nét te weinig plek voor mij. Ik nam plaats op een bankje in de hoek van de kamer. Het voelde als een soort tribune. Vanaf de zijlijn kon ik het gesprek, en de gehele ruimte, overzien.
‘Een ballon in hartjesvorm kroop tergend langzaam door de kamer’
Helaas waren we terechtgekomen in de nasleep van een soort afscheidsfeestje van een zeer gewaardeerde collega. Vrolijke slingers hingen kriskras door de ruimte en de kamer lag bezaaid met feestartikelen. Voordat iedereen kon plaatsnemen veegde de specialist met een grote zwaai een enorme berg confetti van de tafel. Een onbedoeld effect hiervan was dat het spul feestelijk door de kamer dwarrelde. Terwijl de kleurexplosie neerdaalde begon het gesprek. In het hierop volgende kwartier werd zorgvuldig de afgelegde weg en het te verwachten pad geschetst. Zowel met als zonder dialyse zou ze komen te overlijden. Het was een harde, maar duidelijke boodschap.
Ik keek en luisterde. Een ballon in hartjesvorm kroop ondertussen tergend langzaam van links naar rechts door de kamer. ‘Je bent een kanjer’. Het leidde enorm af.
Er bekroop mij plots een enorm schuldgevoel: het contrast van dit ernstige gesprek tegen de vrolijke achtergrond. Het leek bijna komisch. Hoe kan ik dit grappig vinden? Wat moet je nu eigenlijk voelen? Het heeft naderhand nog een tijdje in mijn hoofd rondgespookt. Gelukkig leek ik er meer last van te hebben dan de familie. Zij waren bezig met het aanstaande verlies van een dierbare en hadden alleen aandacht voor het slechte nieuws. Wat ik heb geleerd die dag? De setting ben je ook een beetje zelf.
David de Groot (25) is basisarts en werkt als arts-assistent (anios) bij de interne geneeskunde