‘Ik zou nu wel echt starten, toch Diederik?’
De woorden hoor ik binnenkomen terwijl ik mijn statusvoering zit bij te werken. Het is de spoedeisende hulparts die spreekt. Ik wist niet dat zij überhaupt op de hoogte was van mijn patiënt, die ik samen met een arts-assistent zag – laat staan dat zij wist wat er speelde. Maar zoals wel vaker had de SEH-arts een perfect overzicht over de twintig patiënten die tegelijkertijd voor een verscheidenheid aan specialismen op de spoed lagen.
Enkele momenten eerder had ik, als senior coassistent, een patiënt opgevangen op de spoedeisende hulp. Koorts, een lage bloeddruk en een snelle hartslag. Met een simpele rekensom viel voor mij het kwartje: een septische shock. Zowel uit de boeken als uit mijn eerste meters als senior-co wist is precies wat mij te doen stond: ruim vullen met vocht, kweken afnemen, het infectiefocus zoeken en empirisch een goede antibioticakeuze maken.
‘Soms moet je met beperkte informatie snel keuzes maken’
Zo gezegd, zo gedaan. Het vocht liep in, aanvullend onderzoek was afgenomen of aangevraagd, en ik had al een goed beeld van de patiënt. Nu was het vooral wachten totdat het plaatje rond is, waarna ik kon overleggen met de superviserende internist voor de vervolgstappen.
Tot het moment dat de SEH-arts mij op de schouder tikte. Als een spin in het web had zij al lang door dat er bij mijn patiënt met een aanhoudend lage bloeddruk snel doorgepakt moest worden. Ikzelf zat nog te wachten op de infectiewaarden uit het bloedonderzoek, maar ik deelde al snel de mening dat mijn geduld niet op z’n plaats was. En om daad bij het woord te voegen: zo’n vijf minuten later liep de antibiotica via het infuus in.
Later, in de trein naar huis, volgde er een realisatiemoment. Je kan de stof nog zo goed beheersen, de richtlijnen kennen en alle juiste keuzes maken – maar wat je niet leert in de studiebanken, is wanneer je welke keuze moet maken. En al helemaal niet wanneer je met beperkte informatie keuzes moet maken. Soms is er geen tijd om het diagnostische plaatje af te wachten, maar moet je handelen naar bevinden. De ernst van de situatie herkennen en doorpakken. Hora est.
Diederik Paijens (26) studeert geneeskunde aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Op dit moment loopt hij zijn senior coschap bij de interne geneeskunde.