Tijdens de koffiepauze op de huisartsenpraktijk stap ik de ruimte van de doktersassistenten binnen. ‘Pfoe dat had ik niet zien aankomen, maar ze is toch echt overleden’, hoor ik een collega tegen een van de assistentes zeggen. Nieuwsgierig kijk ik over haar schouder mee. Tot mijn schrik zie ik het dossier geopend van een patiënt die ik een dag eerder op mijn spreekuur heb gezien. Direct bekruipt mij een beklemmende angst: heb ik misschien voor het eerst heb bijgedragen aan een medische fout?
Eerder die week had ik deze vrouw op mijn spreekuur gezien. Een zeventigster met een vrij standaard voorgeschiedenis. Onder diabetes type 2, hoge bloeddruk en atriumfibrilleren met de bijpassende medicatie, waaronder een bloedverdunner. Tijdens het consult gaf ze aan zich sinds enkele dagen ziek te voelen en last had van misselijkheid. Heel veel meer viel er niet van te maken. Een uitgebreid lichamelijk onderzoek leverde geen aanknopingspunten op. Gelukkig kan op de praktijk snel de urine worden nagekeken en de ontstekingswaarden worden bepaald. Tot mijn verbazing brachten deze onderzoeken geen duidelijkheid.
Direct bekruipt mij het gevoel dat ik mijn eerste grote fout heb begaan
In overleg met de superviserende huisarts besloten we om de volgende dag de betrouwbaardere ochtendurine na te kijken. Verder adviseerden we haar goed te blijven drinken en haar medicatie goed in te nemen. Alleen, de volgende dag kwam ze niet opdagen.
Dan komt het bericht uit het ziekenhuis dat mevrouw is overleden. Direct word ik overvallen door een gevoel van falen. Bij de andere patiënten die ik die dag zag, voelde ik mij toch onzekerder dan normaal. Op de vraag of er daadwerkelijk onjuist is gehandeld en of ik, ondanks dat de superviserende huisarts die mee heeft beoordeeld, mijn eerste grote fout heb gemaakt, komt geen antwoord.
Mijn coschap liep ten einde, en om eerlijk te zijn heb ik nauwelijks meer aan deze patiënte gedacht. Totdat een van de huisartsen mij een appje stuurde met het bericht dat de brief uit het ziekenhuis binnen was gekomen. Het nieuws was buitengewoon verdrietig, maar toch voor mij enigszins geruststellend. De vrouw is die avond bij haar bed ongelukkig uitgegleden, op het hoofd gevallen en overleden aan een hersenbloeding. Hoewel ik een rilling over mijn rug krijg door herinnerd te worden aan de kwetsbaarheid van het leven, voel ik toch een ongemakkelijke opluchting dat mijn eerste fout nog even op zich laat wachten.
Diederik Paijens (25) is geneeskunde student aan de Vrije Universiteit en loopt op dit moment zijn coschappen