Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar
Methodologie van onderzoek 4

Weg met oddsratio’s: risicoratio’s in cohortonderzoek en gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek

Klinische praktijk
Mirjam J. Knol
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A4775
Abstract
Abstract
Sluiten
Down with odds ratios: risk ratios in cohort studies and randomised clinical trials

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

  • Various effect measures are available for quantifying the relationship between an intervention or a risk factor and an outcome, such as the risk ratio and the odds ratio.

  • Odds ratios are intended for use in case-control studies in which they are an appropriate measure for estimating the relative risk; however, this measure is also often presented in cohort studies and in randomized clinical trials.

  • When used for cohort studies and randomized clinical trials, the odds ratio is often incorrectly interpreted as the risk ratio; the odds ratio then provides an overestimation of the risk ratio, especially when the outcome is frequent.

  • The use of logistic regression to adjust for confounding is one of the reasons that odds ratios are presented. For cohort studies and randomized clinical trials, however, there are methods to estimate adjusted risk ratios; these include the Mantel-Haenszel method, log-binomial regression, Poisson regression with robust standard error, and ‘doubling of cases’ method with robust standard error.

  • To avoid misinterpretation of odds ratios, risk ratios should be calculated in cohort studies and randomized clinical trials.

Samenvatting

  • Verschillende effectmaten kunnen een relatie tussen een interventie of risicofactor en een uitkomst kwantificeren, waaronder de risicoratio en de oddsratio.

  • Oddsratio’s zijn bedoeld voor patiënt-controleonderzoek, waar ze een goede schatting geven van het relatieve risico, maar worden ook vaak gepresenteerd in cohortonderzoek en gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (RCT’s).

  • Een oddsratio wordt in cohortonderzoek en RCT’s vaak ten onrechte geïnterpreteerd als een risicoratio; de oddsratio geeft echter een overschatting van de risicoratio, met name als de uitkomst vaak voorkomt.

  • Een reden dat oddsratio’s gepresenteerd worden, is het gebruik van logistische regressie om te corrigeren voor confounders. Er zijn echter andere methoden om in een cohortonderzoek of RCT gecorrigeerde risicoratio’s te berekenen, zoals de mantel-haenszel-methode, log-binomiale regressie, poisson-regressie met robuuste standaardfout, en de ‘Verdubbelen van mensen met de uitkomst’-methode met robuuste standaardfout.

  • Om te voorkomen dat oddsratio’s verkeerd geïnterpreteerd worden, zouden in cohortonderzoeken en RCT’s risicoratio’s berekend moeten worden.

Artikelinformatie
In print verschenen in
week 28 2012

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A4775
Auteursinformatie

UMC Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Utrecht en RIVM, Centrum voor Infectieziektebestrijding, Bilthoven.

Contact Dr. M.J. Knol, epidemioloog (mirjam.knol@rivm.nl)

Verantwoording

Dr. Rolf H.H. Groenwold, arts-epidemioloog UMC Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, en dr. Susan J.M. Hahné, arts-epidemioloog RIVM, Centrum voor Infectieziektebestrijding, Bilthoven, leverden aanvullingen op dit artikel.
Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 27 april 2012

Auteur Belangenverstrengeling
Mirjam J. Knol ICMJE-formulier
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Methodologie van onderzoek
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

In tabel 2 ligt de risicoratio 0,81 buiten zijn eigen 95% betrouwbaarheidinterval  1,21 -2,24. Het bij behorende 95% betrouwbaarheidsinterval  klopt niet . Het juiste betrouwbaarheidsinterval is 0.67 - 0.97 

Arturo Knol, huisarts np

Er is inderdaad per abuis een verkeerd betrouwbaarheidsinterval in Tabel 2 gepresenteerd. Het betrouwbaarheidsinterval moet inderdaad 0,67-0,97 zijn. In de tekst staat wel het juiste betrouwbaarheidsinterval.

 

Mirjam Knol