Een RCT

Training van het geheugenzelfvertrouwen na een CVA*

Onderzoek
Laurien Aben
Majanka H. Heijenbrok-Kal
Rudolf W.H.M. Ponds
Jan J. van Busschbach
Gerard M. Ribbers
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2013;157:A6222
Abstract

Samenvatting

Doel

Onderzoeken of training van het geheugenzelfvertrouwen (‘memory self-efficacy’, MSE) voor CVA-patiënten een positief effect heeft op het geheugenzelfvertrouwen, de stemming en de kwaliteit van leven.

Opzet

Gerandomiseerde gecontroleerde trial (Nederlands Trial Register: 1656).

Methode

Patiënten in de leeftijdsklasse 18-80 jaar die ten minste 18 maanden tevoren een CVA hadden doorgemaakt en die subjectief gerapporteerde geheugenklachten hadden, werden gerandomiseerd naar MSE-training of een controlebehandeling. De MSE-training bestond uit 9 lessen, waarin geheugenstrategieën werden getraind en gedragstherapie werd gegeven, gericht op het beter leren omgaan met geheugenklachten. De controlegroep ontving lotgenotencontact in sessies van dezelfde intensiteit en duur als de MSE-training. De effecten op geheugenzelfvertrouwen, stemming en kwaliteit van leven werden direct na de training en 6 en 12 maanden daarna gemeten. Demografische en klinische variabelen als leeftijd en ernst van het CVA werden geïnventariseerd om te bepalen welke patiënten het meest baat hebben bij de training.

Resultaten

Er werden 153 patiënten geïncludeerd. Het geheugenzelfvertrouwen en de psychologische kwaliteit van leven verbeterden statistisch significant na de MSE-training bij patiënten jonger dan 65 jaar vergeleken met leeftijdsgenoten in de controlegroep. De overige uitkomstmaten lieten geen significant verschil zien. Patiënten jonger dan 65 jaar en patiënten met een betere geheugencapaciteit hadden meer baat bij de MSE-training dan patiënten die ouder waren of een slechtere geheugencapaciteit hadden.

Conclusie

Het trainen van het geheugenzelfvertrouwen na een CVA is effectief en heeft bij een jongere patiëntengroep positieve effecten op de psychologische kwaliteit van leven. MSE-training is een waardevolle gedragstherapeutische toevoeging aan de revalidatiebehandeling voor CVA-patiënten met geheugenproblemen.

Auteursinformatie

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in Neurorehabilitation and Neural Repair in de vorm van 2 artikelen met als titels ‘Training memory self-efficacy after stroke: a randomized controlled trial’ (2013;27:110-7) en ‘Long lasting effects of a new memory self-efficacy training for stroke patients: a randomized controlled trial’ (ter perse). Afgedrukt met toestemming.

Dr. L. Aben, psycholoog; dr. M.H. Heijenbrok-Kal, klinisch epidemioloog; prof.dr. G.M Ribbers, revalidatiearts.

Academisch Ziekenhuis Maastricht, School for Mental Health and Neuroscience, Maastricht.

Prof.dr. R.W.H.M. Ponds, klinisch neuropsycholoog.

Erasmus Medisch Centrum, afd. Medische Psychologie en Psychotherapie, Rotterdam.

Prof.dr. J.J. van Busschbach, psycholoog.

Contact dr. L. Aben (laben@rijndam.nl)

Verantwoording

Belangenconflict en financiële ondersteuning: formulieren met belangenverklaringen van de auteurs zijn beschikbaar bij dit artikel op www.ntvg.nl (zoeken op A6222; klik op ‘Belangenverstrengeling’). Dit onderzoek werd financieel ondersteund door het Kinderrevalidatie Fonds Adriaanstichting.
Aanvaard op 1 mei 2013

Auteur Belangenverstrengeling
Laurien Aben ICMJE-formulier
Majanka H. Heijenbrok-Kal ICMJE-formulier
Rudolf W.H.M. Ponds ICMJE-formulier
Jan J. van Busschbach ICMJE-formulier
Gerard M. Ribbers ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties