Submucosale presentatie van de ziekte van Whipple

Whipple’s disease is a multisystem, and often chronic, disease caused by infection with the bacterium Tropheryma whipplei, and mainly occurs in middle-aged Caucasian men. In most cases, histological detection of large numbers of bacteria-laden macrophages in the mucosa of the small intestine confirms the diagnosis. Less commonly, these macrophages may be sparse and predominantly located beneath the mucosa. In these submucosally presenting cases, endoscopic and classic histological clues are absent and, therefore, the diagnosis can be missed. As a result, further periodic acid-Schiff (PAS) staining and PCR analysis are of great importance in arriving at the correct diagnosis.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Dames en Heren,

De ziekte van Whipple is een ernstige infectieziekte die artralgieën, darmklachten en systemische klachten kan geven, en die onbehandeld zelfs tot de dood kan leiden. De diagnose wordt veelal gesteld door het aantonen van de bacterie Tropheryma whipplei in een dunnedarmbiopt. Bij histologisch onderzoek vertoont de mucosa van de dunne darm een ophoping van macrofagen (histiocyten) met de intracellulair gelegen bacterie. In sommige biopten zijn de macrofagen alleen, of vooral, aanwezig in de submucosa en kunnen zij bij standaard onderzoek gemist worden. Hierdoor kan vertraging in de diagnostiek ontstaan.

Patiënt A, een 73-jarige man, die al 16 jaar seronegatieve reumatoïde artritis had, werd verwezen door de huisarts naar de polikliniek Maag-, Darm- en Leverziekten, in verband met een aantal maanden bestaande pijn in de onderbuik en gewichtsverlies. Laboratoriumonderzoek toonde een verhoogde CRP-waarde. Differentiaaldiagnostisch dachten wij aan diverticulitis of een gastro-intestinale maligniteit. Een CT-scan van het abdomen liet…