Het placebo-effect: is de wens vader van de gedachte?

Over het placebo-effect bestaan veel misvattingen. Zo leeft bij velen de opvatting dat een derde van alle patiënten reageert op placebo-behandeling, een misverstand dat gebaseerd is op ondeugdelijk onderzoek uit de jaren 50 van de vorige eeuw. Ook wordt het effect in de placebogroep van een klinisch onderzoek vaak verward met het placebo-effect. Immers, het waargenomen effect in de placebogroep bestaat uit meerdere componenten, zoals natuurlijk beloop, Hawthorne-effect (het –meestal positieve – effect dat optreedt bij onderzochten wanneer ze weten dat zij voorwerp van onderzoek zijn), regressie naar het gemiddelde en een eventueel placebo-effect. Daarnaast bestaat hét placebo-effect niet, net zoals hét antibiotica-effect of hét fysiotherapie-effect niet bestaat. Het geloof in het placebo-effect is groot, terwijl zowel de kwantiteit als de kwaliteit van de onderzoeksgegevens waarop dat geloof is gebaseerd, gering is.

Voorgaande zinnen zijn de samenvatting van een artikel over het placebo-effect dat ik bijna 15 jaar geleden in…