Euthanasie en hulp bij zelfdoding door artsen in de thuissituatie. I. Diagnosen, leeftijd en geslacht van de patiënten

- In order to map out morbidity, age and sex of patients with whom family doctors participated in euthanasia or assisted suicide, an exploratory, descriptive, retrospective study was carried out primarily regarding the period 1986-1989. Data were collected via an anonymous written inquiry among an at random sample of family doctors in North Holland (n = 521 ), and family doctors in the rest of the Netherlands (n = 521). In addition, police reports of euthanasiaassisted suicide administered by family doctors in North Holland (n = 263) were analysed. The inquiry included among others questions about the last case doctors had encountered. Diagnoses were classified according to the ICD-9. The results were compared with compiled mortality data relating to persons who died in their own homes. Correlations and differences were analysed by means of the χ²-test.

The response to the inquiry was 67 (non-responders did not otherwise differ from responders): 228 (North Holland), 160 (rest of the Netherlands) and 263 (police reports) cases could be analysed. Of the patients, 85 suffered from a malignant neoplasm. The average age at which euthanasia or assisted suicide was practised was 63,4 years (men) and 66,1 years (women). Under the age of 30 and above 85 euthanasia or assisted suicide was administered only rarely. Proportionally these procedures were applied to the same extent to men as to women. In about 20 of the cases an important secondary diagnosis was present.

In conclusion, it is especially the malignant neoplasms that cause such suffering that euthanasia or assisted suicide are practised. The average age at which they are applied is considerably lower than that of the total of people who die in their own homes. If an important secondary diagnosis is made, it is practically always a chronic disease.

Samenvatting

Een explorerend descriptief, retrospectief onderzoek werd verricht naar morbiditeit, leeftijd en geslacht van patiënten bij wie in de thuissituatie door de huisarts euthanasie was toegepast of hulp bij zelfdoding was verleend primair over de periode 1986-1989. Daartoe werden gegevens verzameld via een anonieme schriftelijke enquête onder een aselecte steekproef van Noordhollandse huisartsen (n = 521) en van huisartsen uit de rest van Nederland (n = 521). Tevens werden processen-verbaal van door Noordhollandse huisartsen toegepaste euthanasie of hulp bij zelfdoding geanalyseerd (n = 263). De enquête bevatte onder meer vragen over de laatste toepassing. Diagnosen werden geclassificeerd volgens de ICD-9. De uitkomsten werden vergeleken met bewerkte sterftegegevens betrekking hebbend op de thuissituatie van het Centraal Bureau voor de Statistiek en het Verpleeghuis Informatie Systeem van de Stichting Informatiecentrum voor de Gezondheidszorg. Samenhangen en verschillen werden geanalyseerd met de χ²-toets.

De respons op de enquête was 67; de niet-responderende huisartsen verschilden voor het overige niet van de responderenden. Er konden 228 (Noord-Holland), 160 (rest Nederland) en 263 (processen-verbaal) casus worden geanalyseerd. Van de patiënten had 85 een maligne neoplasma. De gemiddelde leeftijd bij overlijden door euthanasie of hulp bij zelfdoding was 63,4 jaar (mannen) en 66,1 jaar (vrouwen). Onder de 30 en boven de 85 jaar kwam euthanasie of hulp bij zelfdoding weinig voor. Verhoudingsgewijs werd het even vaak toegepast bij mannen als bij vrouwen. In één op de vijf gevallen was er sprake van een belangrijke nevendiagnose.

Geconcludeerd kan worden dat vooral het maligne neoplasma gepaard gaat met een zodanig lijden dat toepassing van euthanasie of hulp bij zelfdoding plaatsvindt. De gemiddelde leeftijd bij euthanasie of hulp bij zelfdoding is aanzienlijk lager dan bij overlijden in de thuissituatie in het algemeen. Als er sprake is van een belangrijke nevendiagnose, dan is dit vrijwel altijd een chronische aandoening.