Effectmodificatie en interactie

Klinische praktijk
Mirjam J. Knol
Rolf H.H. Groenwold
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2015;159:A8499
Abstract

In de rubriek Stand van zaken verschijnen regelmatig bijdragen over methoden die gebruikt worden bij het opzetten van wetenschappelijk onderzoek. De artikelen in deze serie illustreren op begrijpelijke wijze wat een bepaalde methode behelst, zonder dat hier uitvoerige methodologische kennis voor nodig is. Zowel oude als nieuwe methodologische principes worden zo inzichtelijk gemaakt voor artsen die klinische onderzoeken goed willen interpreteren.

Samenvatting

  • ‘Effectmodificatie’ en ‘interactie’ zijn veelgebruikte begrippen in medisch onderzoek. Het bestuderen van effectmodificatie en interactie heeft echter verschillende doelen. Deze 2 fenomenen vereisen een verschillende manier van analyseren en presenteren.
  • Effectmodificatie betekent dat de bestudeerde relatie verschillend is in bepaalde subgroepen, bijvoorbeeld tussen mannen en vrouwen. Het doel is om klinisch relevante subgroepen te identificeren, zonder de onderliggende oorzaak van de modificatie te willen achterhalen. De aanwezigheid en richting van effectmodificatie kan afhangen van de effectmaat die men berekent, bijvoorbeeld risicoverschil of risicoratio.
  • Interactie betekent dat de combinatie van 2 determinanten meer of minder effect heeft dan de determinanten afzonderlijk. Het doel is om de causale relatie tussen deze 2 determinanten en de uitkomst zo goed mogelijk te schatten. Interactie kan op een additieve of multiplicatieve schaal berekend worden.
Auteursinformatie

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Centrum voor infectieziektebestrijding, Bilthoven.

Dr. M.J. Knol, epidemioloog.

Universitair Medisch Centrum Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Utrecht.

Dr. R.H.H. Groenwold, arts-epidemioloog.

Contact dr. M.J. Knol (mirjam.knol@rivm.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Mirjam J. Knol ICMJE-formulier
Rolf H.H. Groenwold ICMJE-formulier
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Methodologie van onderzoek
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties