Gezichtsreconstructie na aangezichtsverlamming

Patiënten met een aangezichtsverlamming kunnen plastische chirurgie ondergaan voor reconstructie van het gezicht. Of het resultaat mooi wordt, is uitermate subjectief. Dit blijkt uit een onderzoek van Nederlandse chirurgen (J Craniofac Surg. 2021;32:159-63).

De chirurgen maakten portretfoto’s van 21 patiënten (13 mannen) met een facialisparese voorafgaand aan de reconstructie en daarna. Ze namen van iedere patiënt 3 foto’s: een zijaanzicht, een vooraanzicht met een glimlach en een vooraanzicht met een brede lach. Vervolgens zetten ze alle foto’s in willekeurige volgorde in een presentatie. Ze vroegen aan 35 bezoekers van de polikliniek (16 mannen) om te beoordelen hoe mooi ze de foto’s vonden op een visueel analoge schaal van 100 punten.

De patiënten en de beoordelaars waren gemiddeld even oud (58 vs. 59 jaar). Er was veel variatie in de schoonheidsscores die de beoordelaars uitdeelden. Sommige beoordelaars waren geneigd om veel te variëren in hun scores, terwijl anderen bijna alle gezichten even mooi vonden. En terwijl sommigen een gezicht mooier vonden na de reconstructie, vonden anderen het juist minder mooi. In een lineair regressiemodel bleek uiteindelijk 58% van de variatie in de beoordelingen verklaard te worden door de beoordelaar. Sommige gezichten kregen van alle beoordelaars een hogere score, ongeacht de operatie; dit verklaarde nog eens 29% van de variatie in de beoordelingen. Verder was er een beperkte rol voor de aangezichtsoperatie – die verklaarde slechts 2% van de variatie. De gezichten werden overwegend als mooier beschouwd naarmate de reconstructie langer geleden had plaatsgevonden: de scores stegen gemiddeld ongeveer 2 punten per postoperatief jaar.

De onderzoekers hebben door het kleine deelnemersaantal niet alle variabelen even goed kunnen analyseren, zoals de invloed van de operatietechniek op de schoonheidsbeoordeling. Ze concluderen dat het esthetische succes van deze vorm van aangezichtschirurgie afhangt van aan wie je dit vraagt. Patiënten zouden dit volgens hen uitgelegd moeten krijgen bij het maken van hun behandelkeuze.