Maak kennis met Paul van der Valk

Wat wilde u vroeger worden?

‘Mijn ambitie heeft wel enkele koerswijzigingen en tegenstrijdige overwegingen gekend, maar aanvankelijk was de meest prominente internist, omdat het een breed vak was, waarin een zeker puzzelaspect speelde en je daadwerkelijk iets kon betekenen voor patiënten. Dat persisteerde tot ik op een afdeling Pathologie kwam te werken en de bovengenoemde kenmerken gecomplementeerd konden worden met het kunstzinnige van de microscopische wereld. Toen was ik thuis! Nooit spijt van gehad.’

Welke levende arts bewondert u het meest en waarom?

‘Ik bewonder veel artsen, vooral degenen die hun vaak met passie beoefenen en over hun twijfel en fouten durven praten.’

Wat is de grootste vergissing in uw carrière geweest?

‘Overdrachtelijk gezien heb ik, volgens mij, geen al te grote vergissingen in mijn carrière gemaakt. Vakinhoudelijk heb ik van enkele diagnosen die ik heb gesteld en die achteraf niet juist bleken, wel onrustige uurtjes beleefd. Ook al was mijn, achteraf niet correcte, diagnose wel verdedigbaar.’

Wat was de beste stap in uw carrière?

‘Dat zijn er twee. De eerste is simpel, ik wilde academisch werkzaam blijven en dat was goed! De tweede lijkt op het verhaal van de Romeinse sibille, die de koning van Rome 9 boeken vol wijsheden aanbood voor een astronomisch bedrag. Hij weigerde onbeleefd, zij verbrandde daarop 3 boeken en bood hem de resterende 6 aan voor dezelfde prijs. Hij weigerde andermaal en opnieuw verbrandde ze 3 boeken en bood de resterende exemplaren aan voor hetzelfde bedrag! Toen werd de koning zenuwachtig en na langdurig overleg accepteerde hij haar aanbod. Zo is mij door mijn toenmalige afdelingshoofd 3 keer het aanbod gedaan om de afdeling Neuropathologie aan de VU te gaan leiden. Na 2 weigeringen heb ik toch toegestemd. En net als de koning van Rome heeft het mij veel moois gebracht.’

Wat is uw mooiste publicatie?

‘Inhoudelijk is dat mijn werk over vroege laesies bij multipele sclerose, omdat ik denk dat dit werkelijk iets nieuws heeft gebracht bij het denken over het beloop van deze vreselijke ziekte en ook misschien wel een handvat zal blijken voor een potentiele aanpak ervan. De mooiste reactie op een artikel was op een stuk over leukocytenfuncties in een redelijk hoog gewaardeerd tijdschrift. Omdat ik geen extensieve kennis had over het onderwerp en de reactie van de hoofdredacteur, waartegen ik wel opzag, zo complimenteus was, dacht ik heel even dat ik het gemaakt had.’

Wat is uw favoriete boek en waarom?

‘Lord of the Flies van William Golding, een beklemmende parabel over menselijke beschaving, beschreven met een prachtig, haast poëtisch taalgebruik.’

Met welk dilemma worstelt u momenteel?

‘Komt het nog voor, een dilemmavrij mens? Mogelijk ben ik er een.’

Heeft u een ‘guilty pleasure’?

‘Dat is mijn nog steeds uitdijende schoenencollectie. Ik weet dat je maar op één paar tegelijk kan lopen, maar een mooi paar schoenen aan mijn voeten maakt een beetje blij en dat effect strekt zich soms ook naar anderen uit.’

Welke series of tv-programma’s kijkt u graag?

‘Goede satire – Koot en Bie! – en een goede detective.’

Wat is uw favoriete muziek en waarom?

‘Sjostakovitsj. Hij is nooit bang een punt te maken en niet om te mijmeren en te dromen.’

Welke persoonlijke ambities heeft u?

‘Ik ben op een leeftijd waar persoonlijke ambities minder belangrijk worden, maar ik wil nog heel graag de fusie tussen de beide afdelingen Pathologie van VUmc en AMC helpen tot stand brengen.’

Hoe past alcohol in uw leven?

‘Met mate en bij gelegenheid, en dan wijn. Een fascinerender product dan wijn bestaat niet! Dezelfde grondstoffen, druiven en water, leveren op verschillende plekken – grond – compleet andere wijnen en smaaksensaties op. Komt nog bij dat genetisch bijna alle druivensoorten uit slechts 2 voorouders voortgekomen zijn. Wonderlijk toch!’

Waar kunt u zich over opwinden?

‘Onwelvoeglijk gedrag. Er is geen reden om een medemens zonder goede reden onheus te bejegenen, zeker niet in deze tijd waarin samenwerking meer en meer onvermijdelijk wordt.’

Heeft u een tip voor studenten?

‘Er is niets dat je niet kunt bereiken, maar je bent zelf de belangrijkste factor in je eigen succes!’

Wat is uw motto of lijfspreuk?

‘Ondanks alles is het leven zo mooi…’

Wat doet u om fit te blijven?

‘Veel fietsen en wat fitness.’

In de teletijdmachine reis ik naar...

‘Ik blijf wel in het heden!’

Wat zou u willen veranderen in de zorg?

‘Zouden we elkaar weer wat meer kunnen vertrouwen? Overigens is dit een algemeen maatschappelijke verzuchting.’

Wat zou u geweten willen hebben toen u jong was?

‘Zo veel dat het niet meer de moeite waard is hierover je hoofd te breken. Wat komt, dat komt.’

Wat trekt u meestal aan naar uw werk?

‘Ik houd wel van kleurrijke en elegante kleding.’

Is de gedachte aan pensioen een droom of een nachtmerrie?

‘Nee hoor! Het zal wel wennen zijn, maar er is nog veel te doen.’

Hoe is uw balans tussen werk en leven?

‘Ehh, werk en niet-werk zijn samen het leven, lijkt mij. Werk en niet-werk in evenwicht te houden is een hele opgaaf, ook omdat die balans zo nu en dan de neiging heeft te verschuiven. Eerlijkheid daarin is het belangrijkste, naar jezelf en naar je omgeving. We blijven ploeteren.’