Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

De standaard 'Otitis media met effusie' (tweede herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap; reactie vanuit de kno-heelkunde

Opinie
J.A.M. Engel
H.P. Verschuur
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2015-7
Abstract
Abstract
Sluiten
The practice guideline 'Otitis media with effusion' (second revision) from the Dutch College of General Practitioners; a response from the perspective of otorhinolaryngology.

- The revised practice guideline ‘Otitis media with effusion’ from the Dutch College of General Practitioners constitutes a valuable contribution to the discussion regarding the diagnosis and treatment of this condition. A few critical comments can, however, be made. Pneumatic otoscopy and physical examination are considered to be very valuable. However, many general practitioners do not possess either the means or the skill to perform these investigations correctly. Patients with signs of (serious) hearing impairment should in the first place be referred to an otorhinolaryngologist, who can then refer children with proven perceptive hearing loss to a centre for audiology. This practice guideline recommends referral to an otorhinolaryngologist in case of hearing loss of more than 30 dB; according to otorhinolaryngologists this should be 25 dB or more. However, the duration and severity of the symptoms are more important. Speech and language retardation, behavioural problems at school due to hearing impairment and the possible development of an atelectatic tympanum are important reasons for referral. Otorhinolaryngologists also object to the wait-and-see attitude that is recommended in the practice guideline. Since there is no unambiguous evidence regarding the consequences of otitis media with effusion in the long term, it would seem more reasonable to take the decision whether or not to treat the condition (and if so, when) in consultation with the parents. It is the parents who can best judge whether the child can live with the negative consequences of an untreated otitis media with effusion.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2015-7

Zie ook de artikelen op bl. 2013, 2028 en 2033.

In de samenvatting van de herziene standaard ‘Otitis media met effusie’ van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) (http://nhg.artsennet.nl) wordt vermeld dat deze aandoening veel voorkomt in zowel de eerste als de tweede lijn.1 Meer dan 80 van de kleine kinderen heeft één of meer episoden van otitis media met effusie doorgemaakt, zelfs al vóór het 2e levensjaar.2 De aandoening heeft dus alle kenmerken van een volksziekte; daarom is er de afgelopen decennia zoveel over gepubliceerd in vakbladen en in de populaire media.

Het NHG heeft in zijn herziene standaard getracht een correcte samenvatting te geven van de huidige stand van de kennis. In het algemeen is dat goed gelukt. Op een aantal punten echter verschillen wij met de schrijvers van de standaard van mening; dit is deels te verklaren doordat huisartsen en kno-artsen op uiteenlopende manieren…

Artikelinformatie
Aanvaard op

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2015-7
Vakgebied
Huisartsgeneeskunde
KNO
Auteursinformatie

Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis, afd. Keel-, Neus- en Oorheelkunde, Nijmegen.

Hr.dr.J.A.M.Engel, kno-arts.

Medisch Centrum Haaglanden, locatie Westeinde, afd. Keel-, Neus- en Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-halsgebied, Postbus 432, 2501 CK Den Haag.

Hr.dr.H.P.Verschuur, kno-arts.

Contact hr.dr.H.P.Verschuur (h.verschuur@mchaaglanden.nl)

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Utrecht, november 2006,

Collega Kok geeft aan dat een vergroot adenoïd als oorzaak van otitis media met effusie ook het gevolg zou kunnen zijn van habitueel met open mond ademhalen. Een uitgebreid overzicht van de ontstaanswijze van otitis media met effusie wordt gegeven in het artikel van Rovers et al., waar de oorspronkelijke tekst van de standaard naar verwijst.1 Het gaat hierbij niet alleen om de infectie door virussen en bacteriën, maar ook om de respons van de luchtwegen en vooral van de buis van Eustachius. Immunoglobuline A heeft invloed op de adherentie van virussen en bacteriën aan het epitheel. De buis van Eustachius speelt een cruciale rol bij de handhaving van een drukverschil tussen het oor en de neus-keelholte en heeft door trilhaarbewegingen een reinigende invloed op ontstekingsprocessen.

Habitueel mondademen, dat wil zeggen de gewoonte om door de mond te ademen terwijl de neus doorgankelijk is, wordt in verband gebracht met otitis media met effusie. In een cohortonderzoek van 253 kinderen van 3 jaar, die 3 maanden werden gevolgd, bleek dat naarmate de kinderen minder door de neus en meer door de mond ademden het risico op otitis media met effusie toenam (relatief risico: 2,4; 95%-BI: 1,0-5,7). Men schatte dat 20% van de incidentie van deze aandoening terug te voeren zou zijn op habituele mondademhaling.2 Habitueel mondademen dient in eerste instantie door de logopedist te worden behandeld, maar onderzoek naar de effectiviteit van die behandeling ontbreekt.2 3 Daar ligt een aangrijpingspunt voor verder onderzoek, zoals collega Kok suggereert.

L.J. Boomsma
M.M. Rovers
F.A.M. van Balen
Tj. Wiersma
A.N. Goudswaard
Literatuur

  1. Rovers MM, Schilder AG, Zielhuis GA, Rosenfeld RM. Otitis media. Lancet. 2004;363:465-73.

  2. Bon MJ van, Zielhuis GA, Rach GH, Broek P van den. Otitis media with effusion and habitual mouth breathing in Dutch preschool children. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 1989;17:119-25.

  3. Balen FAM van. Otitis media with effusion in general practice: a diagnostic and therapeutic study in children aged 6 months to 6 years [proefschrift]. Utrecht: Universiteit Utrecht; 1995.