Stikstoftherapie is de effectiefste behandeling voor handwratten in de huisartsenpraktijk*

Onderzoek
Sjoerd C. Bruggink
Jacobijn Gussekloo
Marjolein Y. Berger
Krista Zaaijer
Willem J.J. Assendelft
Margot W.M. de Waal
Jan Nico Bouwes Bavinck
Bart W. Koes
Just A.H. Eekhof
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A3134
Abstract

Samenvatting

Doel

Het vergelijken van de effectiviteit van stikstoftherapie, salicylzuurbehandeling of een afwachtend beleid bij hand- en voetzoolwratten in de huisartsenpraktijk.

Opzet

Drie-armige pragmatische gerandomiseerde trial (www.controlled-trials.com; ISRCTN42730629).

Methode

In 30 huisartsenpraktijken werden patiënten die op consult kwamen wegens nieuw ontstane wratten, uitgenodigd deel te nemen aan het onderzoek. Wij randomiseerden geïncludeerde patiënten in 1 van de volgende 3 behandelgroepen: elke 2 weken stikstoftherapie, dagelijkse zelfbehandeling met salicylzuur of een afwachtend beleid. De primaire uitkomstmaat was het percentage patiënten waarbij alle wratten na 13 weken verdwenen waren. Analyse was op basis van ‘intention to treat’. Subgroepanalyse werd uitgevoerd voor de handwratgroep en de voetwratgroep afzonderlijk. Secundaire uitkomsten waren therapietrouw, bijwerkingen en tevredenheid over de behandeling. Onderzoeksverpleegkundigen beoordeelden de uitkomsten tijdens huisbezoeken na 4, 13 en 26 weken.

Resultaten

Van de 250 deelnemers (leeftijd van 4-78 jaar) werden er 240 geanalyseerd na 13 weken (4% verdween uit zicht bij follow-up). Het genezingspercentage was 39% na stikstoftherapie (95%-BI: 29-51), 24% na salicylzuurbehandeling (95%-BI: 16-35) en 16% na afwachtend beleid (95%-BI: 10-25). Dit verschil in effectiviteit kwam het sterkst tot uiting in de handwratgroep (n = 116) met genezingspercentages van 49% na stikstoftherapie (95%-BI: 34-64), 15% na behandeling met salicylzuur (95%-BI: 7-30) en 8% na een afwachtend beleid (95%-BI: 3-21). In de voetzoolwratgroep (n = 124) verschilden de genezingspercentages niet significant tussen de behandelgroepen.

Conclusie

Stikstoftherapie is voor handwratten de effectiefste behandeling in de huisartsenpraktijk. Voor voetwratten vonden we na 13 weken geen klinisch relevante verschillen in effectiviteit tussen de 3 behandelgroepen.

Auteursinformatie

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in het Canadian Medical Association Journal (2010;182:1624-30) met als titel ‘Cryotherapy with liquid nitrogen versus topical salicylic acid application for cutaneous warts in primary care: randomized controlled trial.’

Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden.

Afd. Public Health en Eerstelijns Geneeskunde: drs. S.C. Bruggink, arts in opleiding tot huisarts en onderzoeker (aiotho); prof.dr. J. Gussekloo, drs. K. Zaaijer en prof.dr. W.J.J. Assendelft, huisartsen; dr. M.W.M. de Waal, epidemioloog; dr. J.A.H. Eekhof, huisarts-epidemioloog.

Afd. Dermatologie: dr. J.N. Bouwes Bavinck, dermatoloog en epidemioloog.

Erasmus Medisch Centrum, afd. Huisartsgeneeskunde, Rotterdam.

Prof.dr. M.Y. Berger, huisarts-epidemioloog; prof.dr. B.W. Koes, epidemioloog.

Contact drs. S.C. Bruggink (s.c.bruggink@lumc.nl)

Verantwoording

Dit onderzoek werd mogelijk gemaakt door de bereidwillige deelname van huisartsenpraktijken uit het Leids Eerstelijns Onderzoeks Netwerk (LEON). Ook de onderzoeksverpleegkundigen Els de Haas-van Rijn en Carin Mostert-Westdijk leverden een bijdrage aan het onderzoek.
Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: deze studie is mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage uit het Fonds Alledaagse Ziekten van ZonMW; deze organisatie had geen invloed op de studieopzet, de verzameling, analyse of interpretatie van de gegevens, het schrijven van het manuscript, of de indiening van het artikel voor publicatie.
Aanvaard op 12 januari 2011

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties