Overgewicht en sterfterisico: geen samenhang tussen overgewicht op middelbare en oudere leeftijd en verhoogde sterfte

- The increasing prevalence rates of overweight and obesity in prosperous areas of the world are causing concern everywhere. Evidence is now available on the excess mortality caused by overweight and obesity.

- However, in all populations, including that in Asia, the body mass index (BMI) associated with the lowest mortality is in the category ‘overweight’ (BMI: 25.0-29.9 kg/m²). Cardiovascular mortality has increased, but is balanced by subtle decreases in other causes of death. Even in the category ‘mild obesity’ (BMI: 30.0-34.9 kg/m²), evidence of increased total mortality is hard to substantiate.

- Smaller samples from Dutch prospective studies confirm these findings.

- The epidemiology of overweight and obesity has been changing. BMI is only a rough calculation of adiposity and its relevance may be worse in tall and well-nourished populations.

- The major cause of obesity-related mortality, cardiovascular diseases, has decreased considerably, partly due to successful cardiovascular risk management. Mortality is lower in ‘overweight’ than in ‘normal weight’ BMI’s.

- Overweight and mild obesity are a totally different story to smoking. Smoking is fatal and saves health care costs by killing. Obesity is now a largely non-fatal condition that successfully avoids premature death by effective risk management but with increased health care costs.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:2764-9

Samenvatting

- De toenemende prevalenties van overgewicht en zwaarlijvigheid (obesitas) in welgestelde delen van de wereld veroorzaken overal bezorgdheid. Er is historische bewijskracht voor toegenomen sterfte veroorzaakt door overgewicht en obesitas.

- Echter, in alle moderne populaties, inclusief de Aziatische, vindt men de laagste sterfte in de ‘body-mass index’(BMI)-categorie ‘overgewicht’ (BMI: 25,0-29,9 kg/m²). De cardiovasculaire sterfte is daarbij toegenomen, maar dit wordt in evenwicht gehouden door subtiele afnamen van andere sterfteoorzaken. Zelfs in de categorie ‘matige zwaarlijvigheid’ (BMI: 30,0-34,9 kg/m²) is het moeilijk om bewijs te vinden voor toename van totale sterfte.

- Kleinere steekproeven uit prospectieve onderzoeken van de Nederlandse populatie bevestigen deze bevindingen.

- De epidemiologie van overgewicht en obesitas is aan het veranderen. De BMI geeft niet meer dan een benadering van adipositeit en het verband zou slechter kunnen zijn in populaties met grotere lichaamslengte en betere doorvoeding.

- De belangrijkste oorzaak van sterfte bij obesitas, te weten cardiovasculaire ziekte, is sterk afgenomen, deels door de succesvolle aanpak van cardiovasculaire risicofactoren. Daardoor is de sterfte lager in de groep met BMI passend bij overgewicht dan in die met BMI passend bij een normaal gewicht.

- Overgewicht en matige zwaarlijvigheid vormen het tegendeel van roken: roken is letaal en beperkt ziektekosten door sterfte – obesitas is nu een voornamelijk niet-letale aandoening waarbij vroegtijdige sterfte wordt voorkomen door succesvol risicomanagement en waardoor de kosten voor de gezondheidszorg toenemen.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:2764-9