Nieuwe bijwerkingen van protonpompremmers

Large population studies published recently have revealed additional risks of chronic use of proton pump inhibitors (PPIs). Dementia and renal failure were reported as long-term follow-up side effects of chronic use, in addition to the previously known increased risk for various infections, osteoporosis and metabolic disturbances. In the light of ongoing over-prescription of PPIs, this should lead to reconsideration of individual indications.

Conflict of interest and financial support for this article: N.J. de Wit’s institution received from 1996 to 2006 research grants from the Netherlands Organisation for Health Research and Development (ZonMw) for research on dyspepsia management, and unrestricted grants from Altana Pharma and Janssen for research on reflux disease and dyspepsia; M.E. Numans’ institute received a research grant from ZonMw from 1997 to 2006, and unrestricted research grants from AstraZeneca, Altana Pharma and Janssen-Cilag from 1996 to 2007. ICMJE forms provided by the authors are available online along with the full text of this article.

Protonpompremmers (PPI’s) behoren tot de geneesmiddelen die het meest worden voorgeschreven in de westerse wereld. Zo kregen ruim 2 miljoen Nederlanders in 2014 PPI’s.1 De totale zorguitgaven aan PPI’s bedroegen in dat jaar ruim 79 miljoen euro.

PPI’s hebben een onomstreden bijdrage geleverd aan de verbeterde behandeling van patiënten met refluxoesofagitis of peptische ulcera. Door maagbescherming met PPI’s bij hoogrisicopatiënten zijn ook de complicaties van NSAID-gebruik verminderd. Maar PPI’s worden door bijna de helft van de patiënten – vaak langdurig – gebruikt ter verlichting van symptomen, zonder dat er een diagnose is gesteld die dat gebruik legitimeert.

Na eerdere berichten over een groter risico op infecties en osteoporose bij chronisch PPI-gebruik werd recent een verhoogd risico op nierziekte en op dementie gerapporteerd. In dit artikel plaatsen we het voorschrijven van PPI’s en de bijwerkingen van deze medicatie in perspectief.

Juiste indicatiestelling

De bestaande richtlijnen, zoals die van de National…

Artikelinformatie

Aanvaard op

13 april 2016

23 juni 2016

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2016;160:D338

Vakgebied

Geneesmiddelen

Huisartsgeneeskunde

Maag-darm-leverziekten

Auteursinformatie

UMC Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, afd. Huisartsgeneeskunde, Utrecht.

Prof.dr. N.J. de Wit, huisarts.

LUMC, afd. Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde, Leiden.

Prof.dr. M.E. Numans, huisarts.

Contact prof.dr. N.J. de Wit (n.j.dewit@umcutrecht.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning voor dit artikel: het instituut waar N.J. de Wit werkzaam is ontving van 1996-2006 subsidies van ZonMw voor onderzoek naar dyspepsiemanagement, en van Altana Pharma en Janssen voor onderzoek naar refluxziekte en dyspepsie; het instituut waar M.E. Numans werkzaam was ontving een onderzoeksubsidie van ZonMw van 1997-2006, en onbeperkte onderzoeksubsidies van AstraZeneca, Altana Pharma en Janssen-Cilag van 1996-2007. ICMJE-formulieren zijn online beschikbaar bij dit artikel.