Een observationele cohortstudie

Nadelige effecten van de covid-19-pandemie op ernstig gewonde patiënten in Nederland

Een hek waar twee borden van het LUMC op bevestigd zijn. Op het linkerbord staat in het blauw 'Covid Poli' met een pijl naar links. OP het rechterbord staat in het rood 'SEH Spoedeisende Hulp' met een pijl naar boven.
Dubbelpublicatie
Mitchell L.S. Driessen
Leontien M. Sturms
Frank W. Bloemers
Henk-Jan ten Duis
Michael J.R. Edwards
Dennis den Hartog
Ernst J. Kuipers
Peter A. Leenhouts
Martijn Poeze
Inger B. Schipper
W. Richard Spanjersberg
Klaus W. Wendt
Ralph J. de Wit
Stefan W.A.M. van Zutphen
Mariska A.C. de Jongh
Loek P.H. Leenen
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2022;166:D6704
Abstract

Samenvatting

Doel

Evalueren van de impact van de covid-19-pandemie op de zorgverlening aan en mortaliteit onder ernstig gewonde patiënten in Nederland.

Opzet

Observationeel cohortonderzoek.

Methode

Wij gebruikten gegevens uit de Landelijke Traumaregistratie. Patiënten die op basis van deze gegevens een Injury Severity Score (ISS) ≥ 16 hadden, beschouwden wij als ernstig gewonde patiënten. De kenmerken, letseloorzaak en -ernst, al dan niet opname op de IC, de opnameduur en sterfte van alle ernstig gewonde patiënten opgenomen tijdens de eerste covid-19-golf (23 maart-10 mei 2020) werden vergeleken met die van ernstig gewonde patiënten opgenomen in dezelfde periode in 2018 en 2019 (referentieperiode).

Resultaten

Tijdens de eerste golf werden in Nederland 520 ernstig gewonde patiënten opgenomen, tegen gemiddeld 570 in de referentieperiode. Tijdens de eerste golf werden relatief minder patiënten opgenomen op de IC dan in de referentieperiode (49,6 vs. 55,8%; p = 0,016). Het aandeel ernstig gewonde patiënten dat beademd werd, was tijdens de eerste golf hoger dan tijdens de referentieperiode (62,4 vs. 50,2%; p = 0,049). Vooral patiënten met licht tot matig traumatisch hoofd-hersenletsel werden in de piekperiode minder vaak opgenomen op de IC (40,5 vs. 52,5%; p = 0,005). Bovendien was de mortaliteit in deze subgroep hoger dan in de referentieperiode (13,5 vs. 7,7%; p = 0,044). Deze resultaten werden bevestigd met behulp van multivariabele logistische regressieanalyses.

Conclusie

De eerste covid-19-golf heeft in Nederland geleid tot minder IC-opnames van ernstig gewonde patiënten en een hogere ziekenhuismortaliteit van patiënten met licht tot matig hoofd-hersenletsel.

Auteursinformatie

Landelijk Netwerk Acute Zorg, Utrecht: drs. M.L.S. Driessen, onderzoeker; dr. L.M. Sturms, projectleider Landelijke traumaregistratie; prof.dr. E.J Kuipers, mdl-arts. Amsterdam UMC, afd. Heelkunde, Amsterdam: prof.dr. F.W. Bloemers en drs. P.A. Leenhouts, traumachirurgen. UMC Groningen: prof.dr. H. ten Duis, traumachirurg (niet-praktiserend). Radboudumc, afd. Traumachirurgie, Nijmegen: prof.dr. M.J.R. Edwards, traumachirurg. Erasmus MC, afd. Heelkunde, Rotterdam: dr. D. den Hartog, traumachirurg. Maastricht Universitair Medisch Centrum, afd. Heelkunde, Maastricht: prof.dr. M. Poeze, traumachirurg. LUMC, afd. Traumachirurgie, Leiden: prof.dr. I.B. Schipper, chirurg-traumatoloog. Isala, afd. Traumachirurgie, Zwolle: drs. W.R. Spanjersberg, traumachirurg. UMC Groningen, afd. Traumachirurgie, Groningen: dr. K.W. Wendt, traumachirurg. Medisch Spectrum Twente, afd. Traumachirurgie, Enschede: drs. R.J. de Wit, traumachirurg. Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis, afd. Heelkunde, Tilburg: drs. S.W.A.M. van Zutphen, traumachirurg. Netwerk Acute Zorg Brabant, Tilburg: dr. M.A.C. de Jongh, klinisch epidemioloog. UMC Utrecht, afd. Heelkunde, Utrecht: prof.dr. L.P.H. Leenen, traumachirurg.

Contact M.L.S. Driessen (mls.driessen@lnaz.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Verantwoording

De twee laatstgenoemde auteurs, Mariska A.C. de Jongh en Loek P.H. Leenen, hebben in gelijke mate bijgedragen aan deze publicatie. Voor dit onderzoek maakten wij dankbaar gebruik van gegevens die ziekenhuizen en regionale ambulancevoorzieningen aan de Nederlandse Trauma Registratie hebben gerapporteerd.

Auteur Belangenverstrengeling
Mitchell L.S. Driessen ICMJE-formulier
Leontien M. Sturms ICMJE-formulier
Frank W. Bloemers ICMJE-formulier
Henk-Jan ten Duis ICMJE-formulier
Michael J.R. Edwards ICMJE-formulier
Dennis den Hartog ICMJE-formulier
Ernst J. Kuipers ICMJE-formulier
Peter A. Leenhouts ICMJE-formulier
Martijn Poeze ICMJE-formulier
Inger B. Schipper ICMJE-formulier
W. Richard Spanjersberg ICMJE-formulier
Klaus W. Wendt ICMJE-formulier
Ralph J. de Wit ICMJE-formulier
Stefan W.A.M. van Zutphen ICMJE-formulier
Mariska A.C. de Jongh ICMJE-formulier
Loek P.H. Leenen ICMJE-formulier
Effect coronapandemie op traumazorg kritisch bekeken
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties