Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Geen overtuigend bewijs voor een causaal verband tussen nasofaryngeale radiumbestraling op de kinderleeftijd en latere hoofd-halstumoren en hormonale aandoeningen; een historisch cohortonderzoek

Onderzoek
C.M. Ronckers
P.G. Verduijn
C.E. Land
R.B. Hayes
M. Stovall
F.E. van Leeuwen
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2004;148:1775-80
Abstract
Abstract
Sluiten
No convincing evidence for a causal relationship between childhood nasopharyngeal radium irradiation and head-neck tumours or hormone-related disorders later in life; a retrospective cohort study

To study the risk of malignant and benign tumours and hormone-related disorders among patients treated with nasopharyngeal radium irradiation for hypertrophic adenoid or hearing loss caused by otitis media serosa.

Design

Retrospective cohort study.

Method

The medical record registries of 9 hospitals were used to identify a radium-exposed group (n = 5358) and a control group of unexposed patients (n = 5265), who were treated by an otolaryngologist in the period 1945-1981. The vital status of the subjects was determined using municipal resident registries, and the cause of death of decedents was retrieved from Statistics Netherlands (1950-1997). The data was also coupled with the Netherlands Cancer Registry (1989-1996). For the subjects still alive in 1997, the prevalence of relevant disorders was determined using a self-administered questionnaire and disorders reported by the participants were medically verified. The risk of disease in the radium group was then compared with that of the control group.

Results

The average radiation doses were 2.75, 0.109 and 0.015 Gy for nasopharynx, pituitary, and thyroid, respectively. There was no statistically significantly elevated risk for malignancies of the head and neck area (radium-exposed group: n = 14; control group: n = 11 (relative risk (RR): 1.2; 95 CI: 0.6-2.8)). Four of the five thyroid carcinomas were found in the radium-exposed group (RR: 3.8; 0.5-76). Elevated risks were observed for breast cancer (RR: 1.6; 0.9-2.7) and non-Hodgkin's lymphoma (RR: 2.7; 1.0-8.7). There was an increased risk for skin basal cell carcinoma (BCC) of the head and neck (odds ratio (OR): 2.6; 1.0-6.7), but the risk of BCC of other body parts was lower (OR: 0.3; 0.1-1.3). There were no major differences between radium and control subjects with respect to benign head and neck tumours (OR: 1.0; 0.5-1.7) or hormonal disorders. Exposed men reported slightly more fertility disorders than men in the control group (OR: 1.4; 1.0-2.1), but there was no clear dose-response relationship.

Conclusion

After a median follow-up of 31 years, there was no strong evidence for an elevated risk of head and neck tumours or hormone-related disorders in adulthood among subjects who had been treated with nasopharyngeal radium irradiation during childhood.

Samenvatting

Doel

Onderzoek naar het risico op maligne en benigne tumoren en hormonale aandoeningen na behandeling met nasofaryngeale radiumbestraling wegens hypertrofisch adenoïd of gehoorverlies door otitis media serosa.

Opzet

Historisch cohortonderzoek.

Methode

Op basis van archiefonderzoek in 9 ziekenhuizen werden een radiumgroep en een controlegroep van respectievelijk 5358 en 5265 patiënten geïdentificeerd die door een kno-arts waren behandeld in de jaren 1945-1981. Na follow-uponderzoek via gemeentelijke bevolkingsregisters werd de doodsoorzaak van overledenen achterhaald via het Centraal Bureau voor de Statistiek (1950-1997). Daarnaast werd een koppeling met de Nederlandse Kankerregistratie uitgevoerd (1989-1996). Bij de groep die in 1997 in leven was, werd het vóórkomen van relevante aandoeningen bepaald met een schriftelijke vragenlijst en medische verificatie van de door de deelnemers gerapporteerde aandoeningen. Het risico op ziekte in de radiumgroep werd vergeleken met dat in de controlegroep.

Resultaten

De gemiddelde stralingsdoses voor respectievelijk nasofarynx, hypofyse en schildklier waren 2,75, 0,109, en 0,015 Gy. Er was geen statistisch significant verhoogd risico op maligniteiten van het hoofd-halsgebied (radiumgroep: n = 14; controlegroep: n = 11; relatief risico (RR): 1,2; 95-BI: 0,6-2,8). Van de 5 patiënten met schildklierkanker bevonden er zich 4 in de radiumgroep (RR: 3,8; 0,5-76). Verhoogde risico's werden gezien voor borstkanker (RR: 1,6; 0,9-2,7), non-hodgkinlymfoom (RR: 2,7; 1,0-8,7) en basaalcelcarcinomen van de huid in het hoofd-halsgebied (oddsratio (OR): 2,6; 1,0-6,7). Het risico op basaalcelcarcinomen van de huid van overige lichaamsdelen was verlaagd (OR: 0,3; 0,1-1,3). De groepen verschilden nauwelijks wat betreft goedaardige hoofd-halstumoren (OR: 1,0; 0,5-1,7) en hormonale aandoeningen. Bestraalde mannen rapporteerden weliswaar iets vaker vruchtbaarheidsstoornissen dan niet-bestraalde mannen (OR: 1,4; 1,0-2,1), maar een dosis-responsrelatie was niet aantoonbaar.

Conclusie

Na een mediane follow-upduur van 31 jaar is er geen overtuigend bewijs voor een causaal verband tussen nasofaryngeale radiumbestraling op de kinderleeftijd en hoofd-halstumoren en hormonale aandoeningen op latere leeftijd.

Artikelinformatie
Aanvaard op
In print verschenen in
week 36 2004

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2004;148:1775-80
Vakgebied
KNO
Kanker
Kanker
Auteursinformatie

Reinaert Kliniek, afd. Keel-, Neus- en Oorheelkunde, Maastricht.

Mw.dr.C.M.Ronckers, epidemioloog (tevens: Department of Health and Human Services, National Institutes of Health, National Cancer Institute, Division of Cancer Epidemiology and Genetics, Bethesda, Md., VS); hr.dr.P.G.Verduijn, kno-arts.

Department of Health and Human Services, National Institutes of Health, National Cancer Institute, Division of Cancer Epidemiology and Genetics, Bethesda, Md., VS.

Hr.dr.C.E.Land, statisticus; hr.dr.R.B.Hayes, epidemioloog.

University of Texas, M.D.Anderson Cancer Center, Department of Radiation Physics, Houston, Tex., VS.

Mw.dr.M.Stovall, stralingsfysicus.

Nederlands Kanker Instituut-Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis, afd. Epidemiologie, Amsterdam.

Mw.prof.dr.ir.F.E.van Leeuwen, epidemioloog.

Contact mw.dr.C.M.Ronckers, National Cancer Institute, Radiation Epidemiology Branch, 6120 Executive Boulevard, Bethesda, Md., 20892-7238, VS (ronckerc@mail.nih.gov)

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties