Eenmalige bestraling van pijnlijke botmetastasen even effectief als meervoudige bestraling. Uitkomsten van de 'Nederlandse botmetastasenstudie'

To determine whether a single fraction of radiotherapy is as effective as multiple fractions for the palliation of painful bone metastases.

Design

Prospective, randomised, open.

Patients and method

In the period from 1 March 1996 to 31 August 1998, patients with painful bone metastases were randomised between 1 fraction of 8 Gy (on 1 day) and 6 fractions of 4 Gy (during 1,5 week). Frequent questionnaires were mailed to them to collect information on pain, consumption of analgesics, side effects and quality of life, and regarding matters from which the medical and other costs could be derived. Pain response was defined as a decrease of at least two points compared to the initial pain score (on a scale from 0 = no pain to 10 = the worst imaginable pain). If the pain score decreased to 0 or 1, this was interpreted as a complete response.

Results

Of the 1157 patients treated (624 men and 533 women with an age range of 32-89 years), 579 received a single dose and 578 received 6 fractions. The primary tumour was mammary carcinoma in 39, carcinoma of the prostate in 23, pulmonary carcinoma in 25 and others in 13. Metastases were found in the spinal column (30), pelvis (36), femur (10), ribs (8), humerus (6) and other sites (10). Overall, 71 patients achieved a pain response and 35 a complete pain response. There was no difference between the two treatment groups in pain reduction. There was also no difference between the two groups with regard to the use of analgesics, side effects and overall quality of life. Single-dose irradiation was less expensive than repeated irradiation (6855-5078 = 1777 euros).

Conclusion

Single-dose radiotherapy is as effective as fractionated radiotherapy in the treatment of painful bone metastases, while it is less expensive and is not accompanied by any more side effects.

Samenvatting

Doel

Bepalen of bij de behandeling van pijnlijke botmetastasen eenmalige bestraling even effectief is als meervoudige bestraling.

Opzet

Prospectief, gerandomiseerd, open.

Patiënten en methode

In de periode 1 maart 1996-31 augustus 1998 werden patiënten met pijnlijke botmetastasen gerandomiseerd naar behandeling met 1 fractie van 8 Gy (behandelduur: 1 dag) of 6 fracties van 4 Gy (behandelduur: 1,5 week). Met frequente vragenlijsten werden gegevens van de patiënt verzameld over pijn, analgeticagebruik, bijwerkingen en kwaliteit van leven en over zaken waarvan medische en overige kosten werden afgeleid. Pijnrespons werd gedefinieerd als een afname van minimaal 2 punten ten opzichte van de initiële pijnscore op een schaal van 0 (= geen pijn) tot 10 (= ergst denkbare pijn). Indien de pijnscore tot 0 of 1 daalde, werd dit beschouwd als een complete respons.

Resultaten

Er werden 1157 patiënten behandeld (624 mannen en 533 vrouwen, met een leeftijd van 32-89 jaar): 579 met 1 fractie en 578 met 6 fracties. De primaire tumor was mammacarcinoom bij 39, prostaatcarcinoom bij 23, longcarcinoom bij 25 en overig bij 13. Metastasen bevonden zich in wervelkolom (30), bekken (36), femur (10), ribben (8), humerus (6) en overig (10). In totaal bereikte 71 van de patiënten een pijnrespons en 35 een complete pijnrespons. De beide behandelgroepen verschilden niet in pijnreductie. Ook was er geen verschil in analgeticagebruik, bijwerkingen of algehele kwaliteit van leven tussen beide groepen. Eenmalige bestraling was 1777 euro (6855-5078 euro) goedkoper dan frequentere bestraling.

Conclusie

In de behandeling van pijnlijke botmetastasen was eenmalige bestraling even effectief als meervoudige bestraling, terwijl het niet met meer bijwerkingen gepaard ging en met minder kosten.