De mens is een gewoontedier en ik ben daar geen uitzondering op. Ik fiets elke dag dezelfde route naar het ziekenhuis, doe boodschappen bij dezelfde Albert Heijn en haal, vaker dan me lief is, een kopje koffie voordat onderwijs begint. Gewoontes, routines en riedeltjes vormen onze dag en maken ons ook meer mens dan we denken.
Diezelfde gewoontes, routines en riedeltjes worden plots allemaal weggenomen bij opname in het ziekenhuis. Daar stond ik eigenlijk helemaal niet bij stil, als beginnend arts.
De dag begint voor mij in het donker. Met kleine ogen doe ik mijn witte pak aan, stop ik mijn pennen op dezelfde plek en loop ik de afdeling op. Vandaag heb ik een dienst op de traumatologie, benieuwd wie er in het weekend is opgenomen. Er blijkt een patiënt van ongeveer van mijn leeftijd bij te zijn, die na een auto-ongeluk een armamputatie heeft ondergaan.
‘Bij opname in het ziekenhuis vallen alle gewoontes plots weg’
Als ik de kamer oploop, treft mij de grote hoeveelheid bloemen, ballonnen en kaarten. Ik stel mezelf voor en vraag hoe de nacht is geweest. Normaal gesproken steek ik mijn hand uit als ik een patiënt begroet, maar nu doe ik dat bewust niet. Ik wacht af of er behoefte aan is en of de patiënt al toe is aan het begroeten met de linkerhand. De nacht is niet makkelijk geweest, de patiënt geeft aan dat hij het ongeluk steeds herbeleefde en daardoor erg angstig wakker werd. Tussen de regels door hoor ik bij hem vooral een grote angst voor het verkeer, wat hij bevestigt als ik ernaar vraag. Ineens krijg ik een lumineus idee over hoe ik vandaag de patiënt ook hierin kan ondersteunen. Hij stemt ermee in.
In de lift naar beneden beaamt hij dat hij het wel spannend vindt, ‘ook al weet ik dat het niet veel voorstelt’. De verkeersgeluiden die hij vreest, worden steeds harder naarmate we de hoofdingang aan de De Boelelaan naderen.
Zittend op een bankje kijken we naar de trams, fietsen en auto’s die voorbijkomen. Ik vraag of de patiënt het ziet zitten om de drukke straat over te steken. Hij reageert met een klein knikje en een uitgestoken hand. Stapje voor stapje werkt hij aan een nieuwe routine, iets waar wij als zorgprofessionals vaker aan kunnen bijdragen dan we denken.
Nanske Biesma (24) is begonnen aan de coschappen van het VUmc.