Prestatie-indicatoren: de rol van taakonzekerheid

Opinie
Anne-Margreet van Dishoeck
Hester F. Lingsma
Ewout W. Steyerberg
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2010;154:A1775
Abstract

Kwaliteit van zorg heeft de laatste jaren een prominenter plaats gekregen in de gezondheidszorg. Dit blijkt alleen al uit de veelheid aan prestatie-indicatoren die recent ontwikkeld zijn. Een prestatie-indicator is een meetbaar element van de zorgverlening dat een indicatie moet geven van de prestaties van een zorgaanbieder. Het gebruik van indicatoren kan zowel een externe doelstelling hebben, zoals verantwoording en transparantie, als een interne, zoals kwaliteitsverbetering. De basisset van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) is een voorbeeld van de externe doelstelling.1 Zorginstellingen zetten indicatoren in voor controle en sturing van processen om kwaliteit van zorg te verbeteren. Twee typen prestatie-indicatoren zijn daarvoor toepasbaar: uitkomstindicatoren (bijvoorbeeld sterfte 30 dagen na een acuut myocardinfarct) en procesindicatoren (bijvoorbeeld tijd tussen de binnenkomst van de patiënt in het ziekenhuis en het toedienen van trombolytica (‘door to needle time’ voor trombolyse na een herseninfarct)). Bij de selectie van indicatoren kiezen wetenschappelijke werkgroepen van…

Auteursinformatie

Erasmus MC, afd. Maatschappelijke Gezondheidszorg, Rotterdam.

A.M. van Dishoeck MSc, junior onderzoeker; H.F. Lingsma MSc, junior onderzoeker.

Centrum voor Medische Besliskunde: prof.dr. E.W. Steyerberg, medisch besliskundige.

Contact A.M. van Dishoeck MSc (a.m.vandishoeck@erasmusmc.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 7 februari 2010

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

De auteurs schrijven : “Kwaliteit van zorg heeft de laatste jaren een prominenter plaats gekregen in de gezondheidszorg. Dit blijkt alleen al uit de veelheid aan prestatie-indicatoren die recent ontwikkeld zijn Een prestatie-indicator is een meetbaar element van de zorgverlening dat een indicatie moet geven van de prestaties van een zorgaanbieder. . Het gebruik van indicatoren kan zowel een externe doelstelling hebben, zoals verantwoording en transparantie”…. Er lijkt een verband tussen kwaliteit en meerdere prestatie-indicatoren gesuggereerd te worden en transparantie wordt   zondermeer aangenomen.  Meetbaarheid is  onvoldoende voor een dergelijk  verband. Appels en peren kunnen beide geteld worden en zijn dus meetbaar. In de eerste klas lager school leerden we dat appels en peren niet kunnen worden opgeteld. Rekenoperaties kunnen alleen uitgevoerd worden op vergelijkbare getallen. De eis van vergelijkbaarheid is zeer streng. Dit is de centrale hoofdstelling van de keuzetheorie. De keuzetheorie (en cryptografie) houdt zich bezig met wat er gebeurd als we de rekenregels van de lagere school overtreden. De wiskundige litteratuur is zeer kritisch over  verwaarlozing van de rekenregels.[1] Gebrek aan transparantie kunnen we vertalen naar het wiskundige begrip inconsistentie.  Als FC Groningen wint van Feyenoord en Feyenoord van Ajax is het bepaald niet zeker dat FC Groningen van Ajax wint. Er zijn uitgebreide tabellen beschikbaar met berekeningen van het aantal inconsistenties.[2] Vanaf 4 zorgaanbieders is het de verwachte waarde van inconsistentie >50 %.Hoogstens kan met behulp van een statistische test en de tabellen van Kendall voor de verwachte waarde van de inconsistenties beoordeeld worden  of het verkregen resultaat afwijkt van het toeval2. Maar daarmee is men de inconsistentie niet kwijt en is nog steeds geen volstrekte transparantie. De vermelde transparantie is niet vanzelfsprekend. De auteurs laten na  transparantie middels toegenomen consistentie  van de gebruikte prestatie-indicatoren met de bestaande statistische methoden  plausibel te maken. De auteurs verwerken de consequenties van de rekenregels van de eerste klas lagere school (nu groep 3) niet op adequate wijze in hun betoog , laten na een rekenregel  voor het verband tussen  kwaliteit  en  prestatie-indicatoren te vermelden en onderbouwen transparantie niet.  Arturo Knol, huisarts, Groningen

  1. Saari Basic geometry of voting Springer 1995 Berlijn
  2. Bortz ,Lienert,Boehnke Verteilungsfreie Methoden in der Biostatistik  3e oplage Springer 2008 Berlijn