Samenvatting
Doel
Evalueren in welke mate de aanbeveling om laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling uit te voeren was gevolgd in het ziekenhuis waar de richtlijn was opgesteld en op landelijk niveau.
Opzet
Retrospectief beschrijvend.
Methode
Van de patiënten die in de periode 1 januari 1998-31 december 2000 in het Academisch Medisch Centrum (AMC) te Amsterdam een laparoscopische cholecystectomie hadden ondergaan, werden door statusonderzoek data verzameld over de uitvoering van de ingreep: in dagbehandeling of tijdens klinische opname. De landelijke cijfers werden verkregen van SIG Zorginformatie te Utrecht.
Resultaten
In het AMC waren 262 patiënten geopereerd: 60 mannen en 202 vrouwen, met een gemiddelde leeftijd van 43 jaar (uitersten: 2-86). Van de patiënten die in aanmerking kwamen voor dagbehandeling (n = 163; 62) was in 1998, 1999 en 2000 respectievelijk 80, 92 en 93 in dagbehandeling gepland en geopereerd (n = 144). Van deze 144 patiënten waren er 129 (90) dezelfde dag naar huis ontslagen. Landelijk was laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling uitgevoerd bij respectievelijk 0,8, 1,3 en 1,7.
Conclusie
De klinische richtlijn om laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling uit te voeren, had in het AMC veel navolging gekregen en op landelijk niveau weinig. In het ziekenhuis was dagbehandeling uitvoerbaar bij 90 van de patiënten bij wie dit was gepland.
artikel
Inleiding
De belangstelling voor de ontwikkeling van richtlijnen voor klinisch handelen is in Nederland sterk toegenomen. Onderzoek naar implementatie van deze richtlijnen is nog beperkt uitgevoerd. In het verleden hebben wij aangetoond dat het opstellen van richtlijnen, het verspreiden daarvan (bijvoorbeeld via een werk- of protocollenboek) en het geven van collectieve feedback vaak niet voldoende zijn voor gebruik van de richtlijn op grote schaal, zelfs niet binnen één instituut.1 Het verkrijgen van wetenschappelijke onderbouwing en waarschijnlijk ook het participeren in het proces van ontwikkeling van de richtlijn zijn bevorderlijk voor succesvolle implementatie.2 Dit proces heeft in ons ziekenhuis recent plaatsgevonden voor de laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling.
Laparoscopische cholecystectomie is de behandeling van keuze voor patiënten met symptomatische galsteenziekte. Deze procedure gaat gepaard met een kortere opnameduur, een sneller herstel van de patiënt en een vroegere hervatting van dagelijkse activiteiten en werk in vergelijking tot cholecystectomie in een open procedure.3-9 Laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling is in Europa veel minder geaccepteerd dan in de Verenigde Staten. In Nederland bedroeg in 1999 de gemiddelde opnameduur van patiënten die een cholecystectomie ondergingen 4,9 dag en de procedure werd in minder dan 1 van de gevallen in dagbehandeling verricht (bron: SIG Zorginformatie, Utrecht). De haalbaarheid van laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling in Nederland is enkele jaren geleden reeds onderzocht.10 In een daaropvolgend gerandomiseerd onderzoek werd geen verschil in effectiviteit gezien tussen een laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling en tijdens opname, echter, dagbehandeling bleek aanzienlijk goedkoper.11 12
Naar aanleiding hiervan werd eind 1997 in het Academisch Medisch Centrum (AMC) te Amsterdam de richtlijn geformuleerd die beschrijft dat laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling de voorkeur geniet bij patiënten met geen of een laag anesthesierisico (klasse I of II volgens de classificatie van de American Society of Anesthesiologists (ASA)).13 Ongeveer 65 van de patiënten die voor laparoscopische cholecystectomie in aanmerking komen, heeft ASA-classificatie I of II en voldoet aan de inclusiecriteria voor dagbehandeling.
Ter implementatie in het AMC werd de richtlijn in de wetenschapsbespreking gepresenteerd en bediscussieerd (1 maal met alle chirurgen en assistent-geneeskundigen) en vervolgens opgenomen in het ‘werkboek chirurgie’. Bovendien werd vanaf die tijd tijdens de dagelijkse indicatiebespreking van de patiënten die de daaropvolgende dag zouden worden geopereerd, benadrukt laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling uit te voeren. Het advies op landelijk niveau werd gepresenteerd tijdens wetenschappelijke voordrachten voor de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde en de Nederlandse Vereniging voor Gastro-enterologie en gepubliceerd in dit tijdschrift.12
Het was onduidelijk of implementatie van de klinische richtlijn om laparoscopische cholecystectomie bij voorkeur in dagbehandeling te verrichten is geslaagd in het AMC. Ook was onduidelijk of de publicatie van het advies om laparoscopische cholecystectomie bij voorkeur in dagbehandeling te verrichten,11 12 op landelijk niveau heeft geleid tot een verschuiving van klinische opname naar dagbehandeling. Daarom onderzochten wij in welke mate de klinische richtlijn binnen het AMC was geïmplementeerd en of er op landelijk niveau een verschuiving had plaatsgevonden.
patiënten en methode
Retrospectief werd beoordeeld welke patiënten voldeden aan de criteria om in dagbehandeling geopereerd te worden en of dit daadwerkelijk was uitgevoerd.
Patiënten werden geïncludeerd die in de periode 1 januari 1998-31 december 2000 een laparoscopische cholecystectomie in het AMC hadden ondergaan wegens symptomatisch galsteenlijden volgens de Rome-criteria (het laatste jaar tenminste 1 episode van pijn in epigastrio of het rechter bovenkwadrant van de buik, langer dan 15 min aanhoudend),14 waarbij de galstenen met echografisch onderzoek waren aangetoond.
Exclusiecriteria om een laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling te kunnen ondergaan zijn, zoals in vorige studies geformuleerd10-12: comorbiditeit (ASA-klasse III of IV), leeftijd ouder dan 70 jaar, uitgebreide bovenbuikchirurgie in de voorgeschiedenis, acute cholecystitis, röntgenologisch een verkalkte (‘porseleinen’) galblaas en klinische aanwijzing voor ductus-choledochusstenen. Andere exclusiecriteria om in dagbehandeling geopereerd te worden, waren het wonen buiten een straal van 50 km van een ziekenhuis of geen volwassene bereid vinden de eerste 24 uur na de operatie aanwezig te zijn.11 12
Anesthesie en operatie waren uitgevoerd zoals eerder beschreven.11 12 De patiënten die in dagbehandeling geopereerd waren, waren na een klinische observatieperiode van minimaal 6 uur naar huis ontslagen. Contra-indicatie voor ontslag op de dag van de ingreep was conversie naar laparotomie, peroperatief geconstateerde acute cholecystitis, bloeding of gallekkage.11 12
Wanneer patiënten in aanmerking kwamen voor dagbehandeling, maar toch met een klinische observatie waren geopereerd, werden oorzaken die hieraan ten grondslag lagen geïnventariseerd door middel van statusonderzoek.
Landelijke gegevens over het aantal laparoscopische cholecystectomieën en de setting waarin ze waren verricht in de jaren 1997-2000 werden verkregen via SIG Zorginformatie te Utrecht. Met deze gegevens werd het landelijke percentage patiënten berekend dat laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling had ondergaan.
resultaten
Er hadden 262 patiënten een laparoscopische cholecystectomie wegens symptomatisch galsteenlijden ondergaan. Van deze 262 patiënten voldeden er 163 (62) aan de criteria om in dagbehandeling geopereerd te worden. De patiëntenkarakteristieken staan vermeld in tabel 1.
Er was een toenemend percentage patiënten dat in aanmerking kwam voor dagbehandeling en ook daarvoor was gepland: over de jaren 1998, 1999 en 2000 respectievelijk 80, 92 en 93 (zie tabel 1).
Het percentage patiënten dat was gepland voor een laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling en inderdaad dezelfde dag naar huis ontslagen was, schommelde tussen de 82 en 98 (zie tabel 1).
Het niet naar huis ontslaan op de dag van operatie bij deze groep patiënten was veroorzaakt door een complicatie bij 6 patiënten en door een andere oorzaak bij 9. De complicaties waren galwegletsel (n = 1), nabloeding waarvoor een laparoscopie nodig was (n = 1), subcutaan emfyseem (n = 1) en temperatuurstijging (n = 3; 2 ten gevolge van een urineweginfectie en 1 door onbekende oorzaak). De gemiddelde opnameduur van deze 6 patiënten was 6,5 dag. De andere redenen voor niet op de dag van de ingreep ontslaan waren een achtergelaten redondrain (n = 3), een peroperatief bemerkte en geëxtraheerde steen in de ductus choledochus (n = 2), persisterende pijnklachten (n = 3), en operatie laat in de middag (n = 1). De gemiddelde opnameduur van deze 9 patiënten was 2,8 dag.
De indicaties voor klinische opname waren te verdelen in criteria op grond waarvan een patiënt niet in dagbehandeling geopereerd kon worden en niet aanwijsbare oorzaken van het niet volgen van de klinische richtlijn. De meest voorkomende indicaties voor opname waren acute cholecystitis (29) en ASA-klasse > 2 (27) (zie tabel 1).
Volgens de landelijke registratiegegevens was in 1997 van de 11.362 patiënten die een laparoscopische cholecystectomie hadden ondergaan 0,5 in dagbehandeling geopereerd. In 1998 was 0,8 in dagbehandeling geopereerd, in 1999 1,3 en in 2000 1,7 (tabel 2). Indien men ervan uitgaat dat 65 van de patiënten in aanmerking kwam voor operatie in dagbehandeling, was dat in 2000 gerealiseerd bij 2,6 van hen. De gemiddelde opnameduur was 5,1 dag in 1998 en 4,6 dag in 2000.
beschouwing
In dit onderzoek was de implementatie van de klinische richtlijn die voorschrijft laparoscopische cholecystectomie bij een geselecteerde groep patiënten in dagbehandeling uit te voeren, succesvol in het centrum waar de richtlijn was ontwikkeld: in de jaren 1998, 1999 en 2000 was de richtlijn gevolgd bij respectievelijk 80, 92 en 93 van de patiënten. Daarnaast was gemiddeld 90 van de patiënten die in dagbehandeling waren opgenomen, ook inderdaad dezelfde dag naar huis ontslagen, ongeveer evenveel als binnen studieverband.11 12
Opvallend is dat implementatie van deze richtlijn binnen het eigen ziekenhuis lukte, terwijl dat bij andere klinische richtlijnen binnen dezelfde afdeling niet altijd het geval was. Mogelijk hebben de wetenschappelijke validiteit van de klinische richtlijn, de discussie over de implementatie en het geven van feedback tijdens de indicatiebesprekingen het volgen van de richtlijn bevorderd.
Het succes van laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling is daarnaast afhankelijk van een goede samenwerking tussen de verschillende specialismen en met name van de vorm van anesthesie. Wanneer misselijkheid na de narcose gereduceerd kan worden en pijnstilling adequaat is, zal de (door de verpleegkundige) goed geïnformeerde patiënt gerustgesteld het ziekenhuis op de dag van de ingreep verlaten.
De gunstige ervaringen met laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling in de Verenigde Staten hebben in het begin van de jaren negentig niet direct geleid tot een toename van deze techniek in dagbehandeling in Nederland. Tot 1997 verliet minder dan 0,5 van de patiënten het ziekenhuis op de dag van de ingreep (bron: SIG Zorginformatie, Utrecht). Ook het wetenschappelijk onderbouwde Nederlandse advies om laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling uit te voeren en het verspreiden van deze gegevens op grote schaal leidden niet tot het vaker verrichten van laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling (zie tabel 2).
Verschillende factoren kunnen er de oorzaak van zijn dat het advies, dat ook in dit tijdschrift is gepubliceerd,12 landelijk niet is overgenomen. Er zijn centrumgebonden factoren, zoals beschikbaarheid van dagbehandelingsfaciliteiten en acceptatie binnen de betrokken disciplines. In vele ziekenhuizen wordt aan deze voorwaarden voldaan. Een studie uit een groot niet-academisch ziekenhuis onderschreef recent de haalbaarheid en de voorkeur om laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling te verrichten.15
De ziekenhuisgerelateerde kosten van een laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling zijn 630-680 euro per patiënt minder dan die van de ingreep gevolgd door 1 extra dag klinische observatie.11 12 15 Theoretisch zou dit, indien er in Nederland 11.000 patiënten per jaar geopereerd worden en 65 in aanmerking komt voor een procedure in dagbehandeling, kunnen leiden tot een totale kostenbesparing van 5 miljoen euro per jaar zonder dat er aanwijzingen zijn dat de kosten buiten het ziekenhuis toenemen. De praktijk leert echter dat de gemiddelde opnameduur meer dan 4 dagen is, waardoor het potentieel te besparen bedrag 20 miljoen euro per jaar bedraagt. Aangezien dagbehandeling een hogere productie (meer operaties per bed) veroorzaakt – omdat er meer patiënten in eenzelfde periode geopereerd kunnen worden – nemen de werkelijke kosten voor een ziekenhuis meer toe dan bij handhaving van opname voor deze categorie patiënten. Een apart vergoedingssysteem voor operatie in dagbehandeling zou dit probleem kunnen ondervangen.
Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld.
Literatuur
Koelemay MJW, Bossuyt PMM, Gouma DJ. Implementatie vanrichtlijnen voor klinisch handelen op een afdeling chirurgie.Ned Tijdschr Geneeskd1996;140:2459-63.
Grimshaw JM, Russell IT. Effect of clinical guidelines onmedical practice: a systematic review of rigorous evaluations. Lancet 1993;342:1317-22.
Peters JH, Ellison EC, Innes JT, Liss JL, Nichols KE,Lomano JM, et al. Safety and efficacy of laparoscopic cholecystectomy. Aprospective analysis of 100 initial patients. Ann Surg1991;213:3-12.
Grace PA, Quereshi A, Coleman J, Keane R, McEntee G, BroeP, et al. Reduced postoperative hospitalization after laparoscopiccholecystectomy. Br J Surg 1991;78:160-2.
Go PMNYH, Schol F, Gouma DJ. Laparoscopic cholecystectomyin the Netherlands. Br J Surg 1993;80:1180-3.
Berggren U, Gordh T, Grama D, Haglund U, Rastad J,Arvidsson D. Laparoscopic versus open cholecystectomy: hospitalization, sickleave, analgesia and trauma responses. Br J Surg 1994;81:1362-5.
McMahon AJ, Ross S, Baxter JN, Russell IT, Anderson JR,Morran CG, et al. Symptomatic outcome 1 year after laparoscopic andminilaparotomy cholecystectomy: a randomized trial. Br J Surg 1995;82:1378-82.
Collet D. Laparoscopic cholecystectomy in 1994. Results ofa prospective survey conducted by SFCERO on 4,624 cases.Société Française de Chirurgie Endoscopique etRadiologie Opératoire. Surg Endosc 1997;11:56-63.
Sawyers JL. Current status of conventional (open)cholecystectomy versus laparoscopic cholecystectomy. Ann Surg1996;223:1-3.
Keulemans YCA, Eshuis JH, Leeuwenberg A, Wit LTh de,Gouma DJ. Ervaringen met poliklinische laparoscopische cholecystectomie.Ned Tijdschr Geneeskd1997;141:686-9.
Keulemans YCA, Eshuis JH, Haes H de, Wit LTh de, GoumaDJ. Laparoscopic cholecystectomy: day-care versus clinical observation. AnnSurg 1998;228:734-40.
Keulemans YCA, Eshuis JH, Haes JCJM de, Wit LTh de, GoumaDJ. Laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling even effectief alstijdens opname en goedkoper; een gerandomiseerd onderzoek.Ned Tijdschr Geneeskd1999;143:621-6.
Dripps RD, Lamont A, Eckenhoff JE. The role of anesthesiain surgical mortality. JAMA 1961;178:261-6.
Radiologic appearance of gallstones and its relationshipwith biliary symptoms and awareness of having gallstones. Observations duringepidemiological studies. Rome Group for the Epidemiology and Prevention ofCholelithiasis (GREPCO). Dig Dis Sci 1987;32:349-53.
Dirksen CD, Schmitz RF, Hans KM, Nieman FHM, HoogenboomLJ, Go PMNYH. Laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling eveneffectief als tijdens klinische opname en vanuit maatschappelijk perspectiefgoedkoper; een gerandomiseerd onderzoek.Ned Tijdschr Geneeskd2001;145:2434-9.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
(Geen onderwerp)
Nieuwegein, mei 2003,
Een richtlijn is een binnen de beroepsgroep overeengekomen gedragslijn voor gepaste zorg, die zoveel mogelijk gebaseerd is op de wetenschappelijke inzichten uit systematisch en actueel klinisch-wetenschappelijk onderzoek naar effectiviteit en doelmatigheid van de beschikbare alternatieven, rekening houdend met de situatie van de patiënt. Dit is de definitie die de Orde van Medisch Specialisten hanteert in haar richtlijnenprogramma. Twee Nederlandse gerandomiseerde studies,1 2 die volgens de principes van de ‘evidence-based’-richtlijnontwikkeling kunnen worden geclassificeerd als bewijs van de categorie ‘gerandomiseerde klinische trial van goede kwaliteit’ (1B),3 tonen aan dat de laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling niet alleen mogelijk is en veilig uitvoerbaar bij tenminste 50% van alle patiënten (van het Academisch Medisch Centrum (AMC) te Amsterdam en het St. Antonius Ziekenhuis te Nieuwegein), maar ook dat deze zorgvorm goedkoper is dan de klinische behandeling.
De recentste ziekenhuisregistratie van Prismant (Prismant ziekenhuisstatistiek-verrichtingen. www.prismant.nl/lmr/index.htm; 2001) laat zien dat slechts 2% van de laparoscopische galblaasoperaties in dagbehandeling wordt verricht, waaraan de bovengenoemde 2 ziekenhuizen meer dan eenderde bijdragen. Er bestaat dus succesvolle lokale implementatie, maar er is ondanks publicaties in dit tijdschrift en de presentatie op de chirurgendagen geen succesvolle landelijke implementatie.
De mogelijkheid van de laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling is (nog) niet opgenomen in de nationale richtlijnen van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde en is daarmee nog geen binnen de beroepsgroep overeengekomen gedragslijn voor gepaste zorg. Moet dat wel?
Er bestaat Nederlandse wetenschappelijke onderbouwing van de één na hoogste categorie. De behandeling is effectief en doelmatig en 70% van de patiënten zou deze aan anderen adviseren.2 Maar de zorg moet plaatsvinden in een omgeving waarin dit haalbaar is. De dagbehandelingsafdeling moet deze relatief zware ingreep aankunnen. Ziekenhuis en behandelaar moeten investeren in goede logistiek en extra tijd. Een goede patiëntenselectie en het bestaan van een preoperatieve poli zijn het begin. Vervolgens dient de operatie vroeg op de dag te worden gepland om voldoende herstel(tijd) te waarborgen vóór ontslag. Tenslotte moet men adequate nazorg garanderen in de vorm van goede pijnstilling en misselijkheidsbestrijding en opvang bij eventuele complicaties.
Tilleman et al. (2003:760-3) schrijven dat de vergoeding voor een dagbehandeling sterk achterblijft bij die van een klinische behandeling. Per 1 januari 2003 heeft het College Tarieven Gezondheidszorg een hoger (ziekenhuis)tarief toegestaan voor zware dagbehandeling, waaronder de laparoscopische cholecystectomie – Tilleman et al. zullen hiermee kunnen instemmen. Zo kan wellicht aan de infrastructuur voor zware dagbehandeling worden gewerkt.
De behandelaren en met hen de patiënten dienen vertrouwen te krijgen dat ook in hun ziekenhuis zware dagbehandeling veilig kan plaatsvinden. Een beleid dat men in 2% in plaats van 50% van de gevallen volgt, is niet een binnen de beroepsgroep overeengekomen gedragslijn. Daarom is het mijns inziens niet realistisch om op dit moment de laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling tot nationale richtlijn te verheffen. Een richtlijn kan wel richting aangeven, maar dient rekening te houden met de reële praktijk. Een richtlijn is niet statisch. Het is mogelijk dat na enkele jaren de praktijkvoering zodanig is aangepast, dat het vanzelfsprekender is om dagbehandeling bij de laparoscopische cholecystectomie te adviseren.
Implementatieonderzoek van richtlijnen is belangrijk. Het geeft de makers van richtlijnen een indruk van de daadwerkelijke praktijk. Een richtlijn met adviezen die dicht bij de huidige praktijkvoering staan, heeft mijns inziens de beste kansen dat die ook worden toegepast. Dit is voor mij één van de belangrijkste boodschappen van het artikel van Tilleman et al.
Keulemans YCA, Eshuis JH, Haes JCJM de, Wit LTh de, Gouma DJ. Laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling even effectief als tijdens opname en goedkoper; een gerandomiseerd onderzoek. [LITREF JAARGANG="1999" PAGINA="621-6"]Ned Tijdschr Geneeskd 1999;143:621-6.[/LITREF]
Dirksen CD, Schmitz RF, Hans KM, Nieman FHM, Hoogenboom LJ, Go PMNYH. Laparoscopische cholecystectomie in dagbehandeling even effectief als tijdens klinische opname en vanuit maatschappelijk perspectief goedkoper; een gerandomiseerd onderzoek. [LITREF JAARGANG="2001" PAGINA="2434-9"]Ned Tijdschr Geneeskd 2001;145:2434-9.[/LITREF]
Offringa M, Assendelft WJJ, Scholten RJPM, redacteuren. Inleiding in evidence-based medicine. Klinisch handelen gebaseerd op bewijsmateriaal. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum; 2000. p. 131.
(Geen onderwerp)
Amsterdam, mei 2003,
De door collega Go weergegeven definitie van een richtlijn, zoals die gehanteerd wordt door de Orde van Medisch Specialisten, is precies de reden dat in het artikel gesproken wordt over evaluatie van de implementatie van de richtlijn binnen het AMC te Amsterdam, inderdaad een binnen de beroepsgroep overeengekomen gedragslijn, en over het overnemen van een advies op landelijk niveau (de tweede vraagstelling).
Misschien is dit nuanceverschil tussen eerste en tweede vraagstelling sommige lezers ontgaan. Het is een vooruitgang dat per 1 januari 2003 een hoger (ziekenhuis)tarief is toegestaan voor zware dagbehandeling zoals de laparoscopische cholecystectomie.
(Geen onderwerp)
Amsterdam, mei 2003,
Tilleman et al. (2003:760-3) melden hoe de laparoscopische cholecystectomie in het AMC, na opstelling van een landelijke richtlijn, grotendeels in dagbehandeling wordt uitgevoerd. Tegelijkertijd vragen zij zich af waarom de behandeling in de rest van Nederland (nog niet) op grotere schaal wordt verricht. Zij formuleren een aantal redenen, maar noemen een aantal andere niet.
Allereerst stimuleert het tot voor kort gehanteerde financieringssysteem specialisten niet, hoewel zij een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben om de kosten van de gezondheidszorg zo laag mogelijk te houden, om laparoscopische cholecystectomie, waarbij veel onkosten worden gemaakt, in dagbehandeling te verrichten. Het verschil in vergoeding is € 1070,– ten nadele van de dagbehandeling. Patiënten blijven 1 nacht over en de volgende dag kan dit bed ter beschikking komen van een nieuwe patiënt. Het is dan ook niet waar dat er een productietoename kan worden gerealiseerd, want dat bed staat in feite alleen 's nachts leeg. Gelukkig kennen wij sinds dit jaar een nieuw tarief voor ‘zware’ dagverpleging. Het verschil is nu ‘verkleind’ naar € 350,– ten nadele van de dagbehandeling. Wanneer mogen wij eindelijk de werkelijke kostprijs in rekening brengen?
Ten tweede hebben verschillende ziekenhuizen een fusie achter de rug, waarbij een locatie wordt omgedoopt tot dagbehandelingscentrum. Bij lichtere categorieën patiënten kunnen wij met 1 bed op 1 dag 2 patiënten behandelen. Doch bij een gemiddelde observatieduur van 6 uur is dat bij deze patiënten niet mogelijk. Daar komt nog bij dat 10% van de patiënten alsnog moet worden opgenomen. Zij dienen dan met een ambulance naar een andere locatie te worden vervoerd. Dit is weinig patiëntvriendelijk en zeker niet kosteneffectief.
Tenslotte ben ik het uiteraard met de auteurs eens dat het overtuigend is aangetoond dat patiënten voor een laparoscopische cholecystectomie goed in een dagbehandelingssetting kunnen worden behandeld. Maar bij een afdeling Chirurgie als de onze, waarbij wij als unit resultaat- en budgetverantwoordelijk zijn, lijden wij in het geheel genomen verlies op ons bekostigingsresultaat na implementatie van deze richtlijn.
(Geen onderwerp)
Amsterdam, mei 2003,
Collega Vahl maakt nog eens duidelijk waarom de dagbehandeling in Nederland nog niet overgenomen is. Overigens lijkt een 24-uursopname zoals gemeld door Vahl ook een goede optie. Helaas blijkt de opnameduur in Nederland nog steeds ongeveer 4 dagen te bedragen. Er is dus nog winst te behalen, ook met 1-dagsopname.