Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar
Alle symptomen, ziektes en bijwerkingen lijken gecorreleerd

De valkuil van zoeken op internet

Illustratie van alles wat er onder de search-knop kan zitten
Thijs E. van Mens
F.A. (Erik) Klok
Marcel Levi
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2023;167:D7753
Abstract
Abstract
Sluiten
Pitfalls of searching online: all symptoms, diseases and adverse events appear correlated

When confronted with an unexpected clinical observation, such as a remarkable symptom in a patient with an unrelated rare disease, clinicians increasingly apply online literature search to support the observed correlation. Against a background of an exponential rise in medical publications and the well-documented problem of publication bias, the easy access to literature carries the risk of suggesting spurious correlations. The current paper expounds on this phenomenon.

Queries in medical search engines often provide a number of hits, regardless of the plausibility of the correlation searched for. To quantify this, we recently performed a study involving 30.000 automated queries in PubMed using completely random search terms drawn from lists of diseases, symptoms and medications. This provided a background rate of PubMed hits. The data support that several hits by no means automatically indicate a relevant correlation, and underline need for judicious critical appraisal when searching for a correlation observed in daily practice.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Veel artsen hebben de gewoonte om klinische observaties in te voeren in online zoekmachines. Daar komt vaak een aantal hits uit. Zegt een aantal online hits iets over een mogelijk verband?

Samenvatting

In toenemende mate ontwikkelen artsen de gewoonte om opmerkelijke klinische observaties in te voeren in online zoekmachines, medisch (PubMed) of anderszins (Google). Door de exponentiele groei van medische publicaties en het fenomeen publicatiebias, bestaat hierbij het risico op het leggen van klinische verbanden die er in werkelijkheid niet zijn. Een gemiddelde zoekopdracht in PubMed levert bijna altijd resultaten op, ongeacht of de ingevoerde zoektermen een plausibel verband hebben.

Om deze stelling meer wetenschappelijk te staven, hebben wij recent een studie uitgevoerd waarin we 30.000 geautomatiseerde zoekopdrachten hebben ingevoerd in PubMed, met willekeurige zoektermen uit de categorieën ‘ziekte’, ‘symptoom’ of ‘medicatie’. De uitkomst was het aantal zoekresultaten. Inderdaad gaven veel van deze volstrekt willekeurige zoekopdrachten resultaten. Enkele resultaten op PubMed betekenen op voorhand geenszins dat er een werkelijk verband is. De resultaten onderstrepen het belang van een ‘critical appraisal’ van zoekopdrachten uit de dagelijkse praktijk.

Artikelinformatie
Aanvaard op
In print verschenen in
week 49 2023

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2023;167:D7753
Vakgebied
E-health
Onderwijs en Methodologie
Auteursinformatie

LUMC, afd. Interne geneeskunde, Leiden: dr. T.E van Mens, arts in opleiding tot specialist interne geneeskunde (tevens: Amsterdam UMC, afd. Vasculaire Geneeskunde, Amsterdam Cardiovascular Sciences, Amsterdam institute for Infection and Immunity); prof.dr. F.A. Klok, internist. Amsterdam UMC, afd. Interne geneeskunde, Amsterdam: prof.dr. M. Levi, internist

Contact T.E. van Mens (t.e.van_mens@lumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Thijs E. van Mens ICMJE-formulier
F.A. (Erik) Klok ICMJE-formulier
Marcel Levi ICMJE-formulier
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Methodologie van onderzoek
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Beste collega, dank voor dit verhelderende artikel. 

De Witte Raven is een werkgroep die zich richt op het oplossen van casuïstiek waarbij de huisarts een gevoel heeft dat het eigenlijk onuitstaanbaar is dat de klachten niet kunnen worden verklaard. Witte Raven – OOK zoekstrategie. Het is geen ALK, het heeft ook weinig te maken met een niet-pluis gevoel en toch denkt de huisarts 'hier moet een verklaring voor te vinden zijn'. We hebben een zoekstrategie ontwikkeld die kan helpen om de diagnose te vinden. (zie site) Wij hebben uw artikel besproken en namens de Witte Raven heb ik onderstaande vraag voor u. 

Aan het slot wordt door u gesuggereerd om criticial appraisal te gebruiken voor het beoordelen van de resultaten. Studenten worden daarin opgeleid, meldt u daar. De meeste critical appraisal tools worden gebruikt om het wetenschappelijk gehalte van een artikel te beoordelen. Gaat het hier echter niet vooral om een beoordeling of de gevonden resultaten relevant zijn voor die ene patient? Als u dat met me eens bent, hebt u dan een bruikbare tool die we kunnen gebruiken?
Dank voor uw antwoord en met vriendelijke groet namens de Witte Raven. 

Erik Stolper

Erik Stolper, huisarts-onderzoeker

Beste collega Stolper,

 

Bedankt voor de interesse in het artikel. Inderdaad, de meeste critical appraisal tools gaan grotendeels (maar niet volledig) over interne validiteit van het betreffende onderzoek. De toepasbaarheid op een individuele patiënt is een inschatting op zichzelf. Ik kan u helaas geen aparte tool daarvoor aanraden. Overigens is het ons inziens wel zo dat zowel een gebrekkige interne validiteit als publicatiebias afdoen aan de toepasbaarheid op de patiënt. Als de bevindingen niet kloppen zijn ze ook niet relevant voor de patiënt. Maar dat is een open deur.

 

Thijs van Mens

Thijs van Mens