Waarom wachten met persen bij volledige ontsluiting?

Waarom dit onderzoek?

In 2016 kreeg ruim 21% van de zwangeren in Nederland epidurale pijnstilling gedurende de ontsluitingsfase. Bij zwangeren die epidurale pijnstilling krijgen wordt na het bereiken van volledige ontsluiting (VO) over het algemeen 1-3 h gewacht op reflectoire persdrang voordat zij worden aangemoedigd om met persen te beginnen. Het is echter onduidelijk of de timing van het beginnen met persen van invloed is op de kans op een spontane vaginale bevalling en op maternale en neonatale morbiditeit.

Onderzoeksvraag

Leidt direct beginnen met persen bij VO tot meer spontane vaginale bevallingen en tot minder maternale en neonatale morbiditeit dan wanneer 60 min wordt afgewacht?

Hoe werd dit onderzocht?

In 6 Amerikaanse ziekenhuizen werden nullipara’s die minimaal 37 weken zwanger waren, epidurale pijnstilling kregen en bij wie sprake was van een goede foetale conditie, op het moment dat zij VO bereikten gerandomiseerd tussen direct beginnen met persen en afwachten. In de afwachtende groep werd na 60 min begonnen met persen, tenzij de zwangere onhoudbare persdrang had of anderszins geïnstrueerd werd door de zorgverlener.

Belangrijkste resultaten

Het gemiddelde tijdsinterval tussen het bereiken van VO en het beginnen met persen was 19 min in de groep die direct begon met persen, versus 60 min in de afwachtende groep. Er werd geen statistisch significant verschil gevonden in het percentage spontane vaginale bevallingen tussen de groep die direct begon met persen (85,9%) en de afwachtende groep (86,5%). De duur van het persen was statistisch significant langer wanneer direct begonnen werd met persen (83,7 vs. 74,5 min; gemiddeld verschil: 9,2). Wanneer direct begonnen werd met persen was er minder vaak sprake van chorioamnionitis (6,7 vs. 9,1%; relatief risico (RR): 0,70; 95%-BI: 0,66-0,90) en fluxus postpartum (> 500 ml na vaginale partus en > 1000 ml na een sectio caesarea) (2,3 vs. 4,0%; RR: 0,6; 95%-BI: 0,3-0,9). Het geschatte bloedverlies verschilde overigens niet tussen de 2 groepen. De patiënttevredenheid en het gevoel van controle was in beide groepen even groot.

Consequenties voor de praktijk

Deze studie laat zien dat er bij nullipara’s die tijdens de ontsluitingsfase epidurale pijnstilling krijgen geen reden is om niet direct te beginnen met persen na het bereiken van volledige ontsluiting. Uit dit onderzoek wordt niet duidelijk of dit ook geldt voor zwangeren bij wie een vaginale kunstverlossing (nog) niet mogelijk is vanwege onvoldoende indaling op het moment dat met persen wordt begonnen.