Vetweefsel: een geïnnerveerde endocriene klier

- Until recently, adipose tissue was considered to function as a passive store of triglycerides and therefore of calories. Fascinating research over the past ten years has altered this traditional perspective.

- Adipose tissue has been shown to produce hormones. Leptin was discovered in 1994; one of its main functions is to adapt the organism to starvation.

- Sympathetic nerve fibres were shown to innervate adipose tissue and to facilitate lipolysis leading to the release of glycerol and free fatty acids.

- In addition, parasympathetic innervation of adipose tissue was recently demonstrated, with anabolic effects.

- Different sets of autonomic neurons in the brain stem appear to innervate either the abdominal or the subcutaneous fat compartment.

- This may be the anatomical substrate for the hitherto unexplained regulation of body fat distribution (subcutaneous versus intra-abdominal). Moreover, fat distribution under physiological conditions (sex steroids, glucocorticoids) and pathological conditions (e.g., AIDS lipodystrophy, Cushing syndrome) might be mediated via the central nervous system.

- The developments in this research area have the potential to increase our insights into the pathogenesis of metabolic disorders such as hypertriglyceridaemia and type-2 diabetes mellitus.

Samenvatting

- Tot voor kort werd vetweefsel gezien als een passieve opslagplaats van triglyceriden en dus van calorieën. De laatste 10 jaar is uit fascinerend onderzoek gebleken dat deze visie onjuist is.

- Vetweefsel produceert diverse hormonen. In 1994 werd leptine ontdekt, met als functie onder meer de adaptatie van het organisme aan vasten.

- Inmiddels is duidelijk geworden dat vetweefsel sympathisch geïnnerveerd wordt, en dat sympathische stimulatie leidt tot lipolyse met afgifte van glycerol en vrije vetzuren.

- Ook is recent parasympathische innervatie van vetweefsel aangetoond, met anabole effecten.

- Autonome neuronen in hersenstam en ruggenmerg blijken hetzij abdominaal, hetzij subcutaan vetweefsel te innerveren.

- Dit zou het anatomisch substraat zou kunnen zijn voor de onbegrepen regulering van vetverdeling (subcutaan versus intra-abdominaal). Bovendien zou de vetdistributie onder fysiologische omstandigheden (geslachtshormonen, glucocorticoïden) en pathologische omstandigheden (in geval van bijvoorbeeld aidslipodystrofie en syndroom van Cushing) via het centraal zenuwstelsel gemedieerd kunnen worden.

- De ontwikkelingen in dit onderzoeksveld kunnen mogelijk het inzicht vergroten in de pathogenese van metabole aandoeningen als hypertriglyceridemie en diabetes mellitus type 2.