Verwardheid en afwijkende leveruitslagen: de lastige diagnose 'hepatische encefalopathie'

Open

Het is goed dat Hendriks et al. (2007:2701-6) aandacht besteden aan hepatische encefalopathie als oorzaak van wat psychiaters een delirium noemen. Bij de beschrijving van de symptomen gebruiken zij echter de term ‘verwardheid’. Deze term is naar mijn mening onduidelijk, omdat die te veel verschillende betekenissen heeft. Patiënten gebruiken de term, conform Van Dale, voor chaotisch en ongeregeld denken of praten, maar ook voor verlegenheid en voor emotionele ontregeling. Wat neurologen ermee bedoelen, is niet eenduidig.

Oosterhuis’ Klinische neurologie definieert ‘verwardheid’ niet, maar noemt de term als symptoom bij de ziekte van Wernicke-Korsakov, en onderscheidt verwardheid van onder andere geheugenstoornissen, desoriëntatie en bewustzijnsdaling.1 Andere Nederlandse neurologische boeken gebruiken de term niet. Ook in Pinkhof Geneeskundig woordenboek komt die niet voor.2 Evenmin in het Leerboek psychiatrie.3

Coëlho’s Zakwoordenboek der geneeskunde omschrijft verwardheid als een ‘toestand van angst, desoriëntatie, motorische onrust en verlaagd bewustzijn’, met als synoniem ‘confusie’.4 Duidelijk is dat deze betekenis van ‘verwardheid’ overeenkomt met het Engelse ‘confusion’, een term die wel gebruikt wordt voor wat wij meestal ‘delirium’ noemen. Het gaat hierbij dus om een totaal andere opvatting dan die van Oosterhuis.

Kortom, het zou beter zijn als auteurs voortaan helder omschreven termen gebruiken bij de beschrijving van de psychiatrische symptomen van hun patiënten.5