Stoppen en straffen

Je kunt met van alles stoppen: roken, drinken, onzinnige dingen beweren of studeren. Dat gaat meestal niet allemaal tegelijk. Sommige politici willen graag dat studenten korter studeren en stellen voor overschrijding van de reguliere studieduur sancties in. Uit diezelfde hoek komen nu geluiden om ook maar te stoppen met het vergoeden van preventie. ‘Waarom zouden hardwerkende en belastingbetalende Nederlanders moeten bloeden voor de verandering van een slechte leefstijl van een ander?’ schreef een Kamerlid in NRC Handelsblad van 29 april. Alsof al die hardwerkende Nederlanders zo gezond leven, denk ik dan, als ik de buikomvang van mijn patiënten aanschouw. ‘Fietsen? Tja, dat zou ik wel eens kunnen doen, maar ik heb geen fiets’, zegt de hardwerkende vertegenwoordiger die altijd in zijn leasebak zit en ook de 300 meter van huis naar de praktijk met de auto komt. De allochtone mevrouw H. komt wel op de fiets naar de praktijk voor haar diabetescontrole, maar zou best nog wat extra kunnen bewegen in ons bewegingsprogramma.

Bewegen en stoppen met roken zijn 2 van de weinige effectieve maatregelen in de zorg. Wellicht niet voor de totale kosten (een jonge dode is relatief goedkoop) maar wel voor het geluk en levensplezier van mensen. Kan er geen sanctie voor politici komen voor het selectief in de wetenschap winkelen en het bedrijven van niet-evidencebased politiek?

Net als stoppen met preventie is stoppen met de opleiding een maatschappelijk beladen onderwerp. De uitval in vmbo en havo is hoog en zou stijgen als we de krantenkoppen moeten geloven, hoewel het nog niet meevalt daar exacte cijfers over te vinden. De uitval in het HBO ligt in het eerste jaar rond de 18% volgens de HBO-raad (cijfers 2008). De uitval in de huisartsopleiding vind ik met 7,5% dan ook laag. Aiossen die het niet gaan redden, kun je wellicht vroeg in de opleiding al identificeren, zo dachten Margit Vermeulen en haar collega’s. Ze beschrijven in dit nummer (A2780, bl. 917) een paar factoren die een klein beetje voorspellen of een aios de overstap tussen eerste en tweede jaar kan maken: leeftijd, vakinhoudelijk handelen en kennis. Aan de startleeftijd valt niet veel te veranderen maar aan te weinig kennis natuurlijk wel. Gewoon harder studeren in de basisopleiding, NHG-Standaarden volgen en ook het NTvG lezen. Aiossen huisartsgeneeskunde en ouderengeneeskunde krijgen het NTvG inmiddels in hun opleiding. Dan kunnen ze mooi breed bijblijven.

Maar of die paar procent uitval nu echt een probleem is? Zou er één beleidsmaker zijn die denkt dat 0% haalbaar is? Zo ja, dan moet die ook straf krijgen.

Joost Zaat