Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Referentiewaarden voor de botmassa bij blanke Nederlandse pubers en het verband met puberteitsparameters

Onderzoek
S.C.C.M. van Coeverden
J.C. Netelenbos
J.C. Roos
C.M. de Ridder
H.A. Delemarre-van de Waal
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2001;145:1851-6
Abstract
Abstract
Sluiten
Reference values for bone mass in Dutch white pubertal children and their relation to pubertal maturation characteristics

To collect reference values for bone mineral density (BMD; in g/m2) and bone mineral content (BMC; in g) in white Dutch pubertal children and to evaluate the increase in bone mass in relation to pubertal maturation characteristics.

Design

Longitudinal.

Methods

A total number of 156 boys and 151 girls were measured four times over two years. The girls were measured at menarche and three years after menarche. Using bone densitometry (Hologic QDR-2000), BMD and BMC were measured at the lumbar spine, at two sites on the hip, at two sites on the arm, and for the total body. Height, weight and pubertal stage were determined according to Tanner (G1-5 for boys and M1-5 for girls).

Results

BMD and BMC significantly increased between G3 and G4 in boys and between M1 and M3 in girls. Height velocity (cm/year) showed a peak at stage G4 in boys and at M3 in girls. Within the different pubertal stages, an age effect was observed: bone mass was significantly more frequently higher in the older children, especially in girls. The increase in bone mass slowed down two years after menarche. Groups of girls with different menarcheal ages showed no relevant significant differences in bone mass.

Conclusion

Bone mineralisation started to increase at the start of puberty and slowed down two years after menarche, with a plateau thereafter. The highest increase in bone mass occurred during peak height velocity. Older children often had a higher bone mass compared to younger children within the same pubertal stage. A negative effect on bone mass caused by a higher menarcheal age could neither be confirmed nor ruled out.

Samenvatting

Doel

Verzamelen van referentiewaarden van de botmineraaldichtheid (BMD; in g/cm2) en de botmassa (in g) van blanke Nederlandse pubers en de relatie tot puberteitsparameters.

Opzet

Longitudinaal.

Methode

Gedurende 2 jaar werden 156 jongens en 151 meisjes 4 keer gemeten. De meisjes werden daarnaast op het tijdstip van de menarche en 3 jaar na de menarche gemeten. De BMD en botmassa werden gemeten van de lumbale wervelkolom, 2 plaatsen van de heup, 2 plaatsen van de arm en van het gehele lichaam met een botdensitometer. Daarnaast werden lengte, gewicht en puberteitsstadium bepaald volgens Tanner (G1-5 voor jongens en M1-5 voor meisjes).

Resultaten

BMD en botmassa namen significant toe tussen G3 en G4 bij jongens en van M1 tot M3 bij meisjes. De groeisnelheid (in cm/jaar) toonde een piek in G4 bij jongens en in M3 bij meisjes. Binnen de puberteitsstadia was er nog een effect van leeftijd: oudere kinderen hadden significant vaker een hogere botmassa, met name de meisjes. De toename van botmassa vertraagde in de eerste 2 jaar na de menarche. Tussen groepen meisjes met verschillende leeftijden van menarche werden geen relevante significante verschillen gevonden ten aanzien van botmassa.

Conclusie

De botmineralisatie begon toe te nemen bij het begin van de puberteit en liet bij meisjes een duidelijke vertraging zien in de eerste 2 jaar na de menarche, waarna een plateau optrad. Bij beide seksen was de toename het grootst wanneer de groeisnelheid het grootst was. Binnen één puberteitsstadium hadden oudere kinderen vaker een iets hogere botmassa dan jongere. Een negatief effect van een late menarche op de botmassa werd bevestigd noch uitgesloten.

Artikelinformatie
Aanvaard op
In print verschenen in
week 38 2001

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2001;145:1851-6
Vakgebied
Huisartsgeneeskunde
Interne vakken
Kindergeneeskunde
Auteursinformatie

VU Medisch Centrum, Onderzoeksinstituut voor Endocrinologie, Voortplanting en Metabolisme, p/a afd. Kindergeneeskunde, Postbus 7057, 1007 MB Amsterdam.

Mw.S.C.C.M.van Coeverden, assistent-geneeskundige; dr.J.C.Netelenbos, internist; dr.J.C.Roos, nucleair geneeskundige; mw.dr.C.M.de Ridder, epidemioloog; mw.prof.dr.H.A.Delemarre-van de Waal, kinderendocrinoloog.

Contact mw.S.C.C.M.van Coeverden

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties