Beste collega’s,
In deze klinische les gaan we het hebben over psychotische klachten bij mensen met een lichte verstandelijke beperking. Wij vragen aandacht voor een integratieve benadering van deze klachten. Aan de hand van twee patiënten laten we zien wat die benadering inhoudt.
De interpretatie van psychotische klachten bij iemand met een lichte verstandelijke beperking (LVB) is vaak ingewikkeld en voor veel huisartsen onbekend terrein. Bij de integratieve benadering van deze klachten wordt aandacht besteed aan de verschillende domeinen die een rol spelen bij het ontstaan van de klachten.1 Het stellen van een goed onderbouwde DSM-classificatie en een zorgvuldige klinische diagnose is vanzelfsprekend ook bij deze doelgroep van belang.
Bij mensen met een LVB is het duiden van psychotische klachten ingewikkeld, omdat men rekening moet houden met het cognitieve, adaptieve en sociaal-emotionele niveau van de betrokkene. Het begrijpen van de onderliggende kwetsbaarheid voor het ontwikkelen van psychotische klachten leidt tot betere behandeling. Bovendien voorkomt het onnodige blootstelling aan gezondheidsrisico’s, zoals hoge dosering en langdurig gebruik van antipsychotica, of juist onderbehandeling met sociale risico’s zoals uitstoting tot gevolg. Daarom illustreren wij aan de hand van twee patiënten verschillende uitingsvormen van psychotische klachten.
Patiënt…
"Rust, goede voeding en verandering van milieu"
In 1931 verscheen er in dit blad in de rubriek "Clinische lessen" een artikel over "Debiliteitspsychose" van Professor van der Horst.
"Rust, goede voeding en verandering van milieu"; Dat stelde Professor Van der Horst voor als therapie bij mensen met psychotische klachten en waarbij de "intellectuele praestaties (sic) niet geheel volwaardig .. zijn."
De termen zijn uiteraard obsoleet maar de strekking is hetzelfde als in dit mooie artikel van mijn collega's; "Toestanden als deze komen bij oligophrenen vrij veel voor. De beelden zijn wisselend en kunnen in elkaar overgaan. Zij ontstaan dikwijls reactief" en ".. het onderkennen van deze psychoses voor prognostiek (is) van grote betekenis, daar het beloop vrij gunstig is."
Het zou mooi zijn als in de DSM 6 deze vorm van psychotische klachten een aparte classificatie zouden krijgen omdat we dus al in elk geval meer dan 90 jaar weten dat therapie en prognose verschillend zijn.
https://www.ntvg.nl/system/files/publications/1931120300001a.pdf
IQ
De auteurs schrijven: '1 op de 8 Nederlanders heeft een IQ onder de 85'. Dit is een misverstand. Het IQ is PER DEFINITIE normaal (Gaussiaans) verdeeld, met een gemiddelde van 100 en een SD van 15. Het percentage onder de 85 is 15,87%, dus 1 op de 6. Woittiez et al*) definiëren Licht Verstandelijk Beperkt als a) een IQ van 50-70, òf b) een IQ van 70-85 en niet sociaal redzaam. Zij komen dan op een prevalentie van 4,1%, dus 1 op de 25. Het zou goed zijn als de auteurs duidelijk maken wat Licht Verstandelijk Beperkt is en hoeveel het voorkomt.
*) Isolde Woittiez et al. Het aantal mensen met een licht verstandelijke beperking: een schatting. Notitie ten behoeve van het IBO LVB. Sociaal en Cultureel Planbureau, oktober 2019