Pleura-empyeem, chirurgijns en Auenbruggers Inventum novum

- In the past while the diagnosis was primarily made by the physician, the treatment of thoracic empyema was a surgeon’s job. Carrying out this treatment was something of a hit and miss affair. With the change from belief in the Hippocratic principles of humours towards organs and tissues being the cause of disease, the way diagnoses were made also changed. The technique of percussing the thorax developed by Auenbrugger two centuries ago, was the beginning of diagnosing based on meticulous physical examination. Chirurgeons were expected to treat thoracic empyema adequately and by employing this technique, were able to make a more exact diagnosis and consequently provide better treatment. Modern imaging techniques have rendered manual thoracic percussion less often necessary. Percussion is now carried out much more often by pulmonologists than by surgeons. Nevertheless, Auenbrugger’s ‘inventum novum’ will continue to be a gratefully employed technique.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:2801-9

Samenvatting

De behandeling van thoraxempyeem was in het verleden een zaak van de chirurg, terwijl het diagnosticeren van de aandoening aan de doctor medicinae werd overgelaten. Deze behandeling was meestal een operatie, die min of meer op goed geluk werd uitgevoerd. Doordat het medisch denken over ziekte verschoof van de hippocratische humeurenleer naar het beschouwen van organen en weefsels als oorsprong van ziekte, veranderde ook de diagnostiek. De percussie van de thorax zoals die twee eeuwen geleden door Auenbrugger werd ontwikkeld, was het begin van de diagnostiek op basis van nauwgezet lichamelijk onderzoek. De chirurgijns, van wie werd verwacht dat zij het thoraxempyeem afdoende zouden behandelen, konden met deze techniek een exactere diagnose stellen, en daardoor een betere behandeling geven. Door de moderne beeldvormende technieken wordt het handwerk van de thoraxpercussie wat minder noodzakelijk. De percussietechniek wordt vrijwel niet meer toegepast door chirurgen, maar door longartsen. Desondanks zal er nog dikwijls dankbaar gebruik worden gemaakt van Auenbruggers ‘inventum novum’.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:2801-9