Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Partiële acenocoumarol- en fenprocoumonresistentie door enzympolymorfisme

Klinische praktijk
E.B. Wilms
R.F. Veldkamp
E. van Meegen
D.J. Touw
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2095-8
Abstract
Abstract
Sluiten
Partial resistance to acenocoumarol and phenprocoumon caused by enzyme polymorphism.

- A 78-year-old man was treated with coumarin derivatives following myocardial infarction. The international normalised ratio was not increased by using standard loading doses and dose adjustments for acenocoumarol and phenprocoumon. The desired level of anticoagulation was achieved with a high dosage of phenprocoumon (18-21 mg daily). This dose was associated with a phenprocoumon serum concentration that was ten times higher than the normal therapeutic concentration. The serum concentration of vitamin K1 was low. After exclusion of alternative causes, we concluded that the exceptionally high dose of phenprocoumon needed was due to partial resistance to coumarin derivatives. Partial resistance is related to a polymorphism of the gene coding for the enzyme vitamin K epoxide reductase. The patient was successfully treated with chronic high-dose phenprocoumon. Resistance to coumarin derivatives caused by a congenital polymorphism in the vitamin K reductase gene is a rare phenomenon. Resistance is seldom absolute. The desired anticoagulation effect can be achieved with doses that are 10-20 times higher than standard doses. Phenprocoumon is advantageous in this situation because it requires fewer tablets than acenocoumarol. Determination of serum concentrations of acenocoumarol and phenprocoumon can be used to exclude other causes of treatment resistance.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2095-8

Samenvatting

Een 78-jarige man werd na een voorwandinfarct behandeld met een cumarinederivaat. Er werd geen verhoging van de ‘international normalized ratio’ bereikt met het normale oplaad- en doseerschema voor acenocoumarol en fenprocoumon. Met een hoge dosering fenprocoumon (18-21 mg per dag) werd uiteindelijk de gewenste mate van antistolling bereikt. Deze dosering gaf een fenprocoumonserumconcentratie die 10 maal de normale therapeutische waarde bedroeg. De serumconcentratie van vitamine K1 was laag normaal. Na het uitsluiten van andere oorzaken werd de noodzakelijke hoge dosering fenprocoumon toegeschreven aan (partiële) resistentie die kan worden veroorzaakt door polymorfisme van het gen dat codeert voor het enzym vitamine K-epoxidereductase. Patiënt werd vervolgens langdurig succesvol behandeld met een hoge dosis fenprocoumon. Cumarinederivatenresistentie door een aangeboren polymorfisme in het vitamine K-reductase is een zeldzaam fenomeen. De resistentie is vrijwel nooit absoluut. Met een 10-20 maal zo hoge dosering als gebruikelijk kan het gewenste antistollingsniveau worden bereikt. Fenprocoumon heeft hierbij het voordeel van een geringer aantal benodigde tabletten in vergelijking met acenocoumarol. Bepaling van de serumconcentratie acenocoumarol en fenprocoumon kan worden gebruikt om andere oorzaken van therapiefalen uit te sluiten.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2095-8

Artikelinformatie
Aanvaard op
In print verschenen in
week 38 2006

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:2095-8
Vakgebied
Geneesmiddelen
Genetica
Interne vakken
Auteursinformatie

Apotheek Haagse Ziekenhuizen, Escamplaan 900, 2547 EX Den Haag.

Hr.E.B.Wilms, ziekenhuisapotheker (tevens: Medisch Centrum Haaglanden, Apotheek, Den Haag); hr.dr.D.J.Touw, ziekenhuisapotheker en klinisch farmacoloog.

Medisch Centrum Haaglanden, afd. Cardiologie, Den Haag.

Hr.dr.R.F.Veldkamp, cardioloog.

Stichting Rode Kruis Trombosedienst ’s-Gravenhage en Omstreken, Rijswijk.

Hr.E.van Meegen, arts en directeur.

Contact hr.E.B.Wilms (e.wilms@ahz.nl)

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties