Waarom dit onderzoek?
Associatiestudies laten verbanden zien tussen de vitamine D-status en allerlei gezondheidsuitkomsten, waaronder diabetes en sterfte. Interventiestudies daarentegen laten doorgaans weinig tot geen gunstige effecten van vitamine D-suppletie op deze uitkomsten zien. Er blijft evenwel enige ruimte voor twijfel.
Onderzoeksvraag
Verlaagt behandeling met vitamine D het risico op…
Artikelinformatie
Aanvaard op
In print verschenen in
week 2 2020
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2020;164:D4513
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG
Vitamine D suppletie bij normalen ?
Dit interessant artikel van collega Smulders over onderzoek naar het nut van vitamine D trekt in mijn ogen voorbarige conclusies.
Het is op zijn minst discutabel om een eventueel effect van vitamine D suppletie op diabetes te onderzoeken met een populatie, die niet D-deficiënt is.
Quote uit het bestudeerde artikel van Anastassios
Because vitamin D supplements are used increasingly in the U.S. adult population, approximately 8 of 10 participants had a baseline serum 25-hydroxyvitamin D level that was considered to be sufficient according to current recommendations (≥20 ng per milliliter) to reduce the risk of many outcomes, including diabetes. The high percentage of participants with adequate levels of vitamin D may have limited the ability of the trial to detect a significant effect.
En twee quotes uit het artikel dat een eventuele relatie tussen vit D en mortaliteit onderzocht. Ook daar waren de uitgangswaarden niet laag genoeg om een effect te kunnen verwachten. Vaak waren de toegepaste doses te laag:
1) The baseline 25 hydroxyvitamin D concentrations of trial participants have not been low enough, which could partly contribute to the null finding on the association of vitamin D supplementation and all cause mortality.
2) Most included trials allowed personal supplementation with low dose vitamin D in the control group. In the VITAL trial,31 for example, 42.5% of participants in the control group used vitamin D supplementation (≤800 IU/day). The high prevalence of vitamin D supplementation in the control group made it more difficult to distinguish between the treatment and control groups.
Mijn conclusie: het is voorbarig en onjuist om op basis van dit soort onderzoek een uitspraak te doen over wel of geen effect van vit D.
dr Jos Wielders, gepensioneerd klinisch chemicus
reactie auteur
Dank voor uw reactie. In deze In het Kort bespreek ik 2 studies.
- de grote gerandomiseerde D2D studie includeerde ook ruim 500 patiënten met een D-deficiëntie. De puntschatting van het effect van vitamine D op diabetes (namelijk: geen significant effect) was in deze groep gelijk aan de groep met een adequate D-status.
- de meta-analyse die geen enkel effect van vitamine D-suppletie op sterfte toonde omvatte o.a. ruim 42.000 mensen met een D-deficiëntie en deed een subanalyse op hoogtegraad en dosering.
Beide onderzoeken bewijzen inderdaad niet dat vitamine D niet werkzaam is tegen diabetes of vroegtijdige sterfte. Dat soort bewijs kan empirisch onderzoek ook helemaal niet leveren. Wel kan geconcludeerd worden dat deze studies het bestaan van zo'n effect niet ondersteunen, ook niet bij D-deficiëntie of, in de meta-analyse, bij een dosering van >2000 IU/dag. In de context van het overige bewijs, in hetzelfde nummer samengevat, kan geconcludeerd worden dat er op dit moment geen bewijs is van vitamine-D-suppletie op deze uitkomsten.
Yvo Smulders, internist Amsterdam UMC
RCT voor één voedingsstof is onzinnig
Het is onzinnig om een RCT tot slechts één voedingsstof te beperken. Het is een fundamentele fout die algemeen wordt gemaakt. In dit geval, vitamine D, is immers geen medicijn, maar onderdeel van de hele stofwisseling, ALTIJD in samenhang met andere nutriënten en leefstijlmaatregelen, waarvan goede voeding de belangrijkste is.
Gert Schuitemaker, redacteur gezondheid, Ortho Institute