NHG-standaard ‘Astma bij kinderen’

In children < 6 years characteristic asthma patterns are often lacking and the diagnosis cannot be objectified. For this reason ‘episodic expiratory wheezing’ is the preferred diagnosis.
In children ≥ 6 years asthma is diagnosed on the basis of symptoms; if there is doubt spirometry may be helpful.
The treatment goal is complete asthma control, i.e. daytime symptoms < 2/week, no nocturnal symptoms, no limitation of activities, rescue treatment ≤ 2/week, normal spirometry.
Smoking by children or relatives is strongly discouraged.
In children < 1 year, a monitored trial with short-acting beta-agonist (SABA) is recommended. Controller medication (inhaled corticosteroids (ICS)) is not recommended.
In children aged 1 to 6 years, a SABA is recommended, with additional ICS if symptoms persist. Incompletely controlled asthma is an indication for referral.
In children ≥ 6 years ICS are recommended in incomplete asthma control. If the normal daily dosage of ICS and adequate coping fail to achieve complete control of the asthma, then referral is recommended.
Patients on ICS should be monitored regularly.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Samenvatting

Bij kinderen < 6 jaar ontbreekt vaak een karakteristiek astmapatroon en kan de diagnose nog niet geobjectiveerd worden. Daarom wordt bij hen de diagnose ‘episodisch expiratoir piepen’ gebruikt.
Bij kinderen ≥ 6 jaar wordt astma gediagnostiseerd op basis van symptomen; bij twijfel kan spirometrie behulpzaam zijn.
Astmabehandeling heeft als doel volledige astmacontrole, dat wil zeggen: symptomen overdag ≤ 2 maal/week, geen symptomen ’s nachts, geen beperkingen, noodmedicatie ≤ 2 maal/week, niet-afwijkende spirometrie-uitslag.
Roken door het kind of naasten wordt sterk afgeraden.
Een kortwerkend beta-2-sympathicomimeticum (‘short-acting beta-agonist’, SABA) wordt aanbevolen bij kinderen < 1 jaar als proefbehandeling. Het effect hiervan dient geëvalueerd te worden. Een onderhoudsbehandeling met inhalatiecorticosteroïden (ICS) wordt niet aangeraden.
Bij kinderen van 1 tot 6 jaar wordt behandeling met een SABA aanbevolen, en bij persisterende symptomen behandeling met ICS. Onvolledige astmacontrole is een verwijsindicatie.
Bij kinderen ≥ 6 jaar is behandeling met ICS aanbevolen bij onvolledige astmacontrole. Als ondanks een gebruikelijke dagdosering ICS en adequate coping geen volledige astmacontrole wordt bereikt, wordt verwijzing aanbevolen.
Patiënten met onderhoudsmedicatie moeten regelmatig gecontroleerd worden.

Artikelinformatie

Aanvaard op

18 juni 2014

29 juli 2014

Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A7935

Vakgebied

Auteursinformatie

Huisartsenpraktijk Buitenhof, Amsterdam.

Prof.dr. P.J.E. Bindels, huisarts (tevens: Erasmus MC, afd. Huisartsgeneeskunde, Rotterdam).

De Kinderkliniek en Flevoziekenhuis, Almere.

Drs. E.J. van de Griendt, kinderarts-pulmonoloog.

PROVA, Varsseveld.

Drs. M.K. Tuut, MSc, epidemioloog (tevens: Nederlands Huisartsen Genootschap, afd. Richtlijnontwikkeling & Wetenschap, Utrecht).

Gezondheidscentrum Vizier, Almere.

Drs. T.A. Steenkamer, huisarts en kaderhuisarts astma/COPD.

Groepspraktijk Huisartsen Holten, Holten.

Dr. J.H.J.M. Uijen, huisarts.

Gezondheidscentrum Ondiep, Utrecht.

Dr. R.M.M. Geijer, huisarts (tevens: Nederlands Huisartsen Genootschap, Utrecht).

Contact drs. M.K. Tuut, MSc (renw@nhg.org)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.