Multidisciplinaire richtlijn prikkelbaredarmsyndroom

Klinische praktijk
Hèlen Woutersen-Koch
André J.P.M. Smout
Carla E. Flik
Carel T.J. Hulshof
Niek J. de Wit
Henriëtte E. van der Horst
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A4584
Abstract

Samenvatting

  • De multidisciplinaire richtlijn ‘Diagnostiek en behandeling van het prikkelbaredarmsyndroom (PDS)’ biedt de basis voor een goed afgestemde samenwerking tussen de patiënt met PDS en alle betrokken hulpverleners, zoals de huisarts, mdl-arts, internist, bedrijfsarts, diëtist en psycholoog.

  • De diagnose ‘PDS’ wordt vaak gesteld aan de hand van diagnostische criteria, zoals de Rome III-criteria, maar eerst dient een somatische aandoening te worden uitgesloten. Wanneer hier geen aanwijzingen voor zijn, is aanvullende diagnostiek niet nodig.

  • Het beleid bestaat naast uitleg en voorlichting voornamelijk uit leefstijladviezen en niet-medicamenteuze interventies. Een medicamenteuze behandeling is zelden geïndiceerd.

  • Als de PDS-klachten veel impact hebben op de kwaliteit van leven en patiënten niet reageren op dit algemene beleid, zijn er 3 psychotherapeutische behandelopties.

  • Wanneer de klachten tot verzuim of andere werkproblemen leiden, adviseert de arts de patiënt contact op te nemen met de bedrijfsarts en in overleg met de werkgever naar specifieke oplossingen te zoeken.

  • Bij behoefte aan individueel advies of bij een onevenwichtig eetpatroon volgt een verwijzing naar de diëtist.

Auteursinformatie

Nederlands Huisartsen Genootschap, Utrecht.

Dr. H. Woutersen-Koch, arts.

AMC-UvA, afd. Maag-, Darm- en Leverziekten, Amsterdam.

Prof.dr. A.J.P.M. Smout, mdl-arts.

St. Antonius Ziekenhuis, afd. Psychiatrie en Psychologie, Utrecht.

Drs. C.E. Flik, klinisch psycholoog/psychotherapeut.

Kwaliteitsbureau NVAB, Utrecht.

UMC Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Utrecht.

Prof.dr. N.J. de Wit, huisarts.

VUmc, afd. Huisartsgeneeskunde, Amsterdam.

Prof.dr. H.E. van der Horst, huisarts.

*Namens de multidisciplinaire werkgroep ‘Diagnostiek en behandeling van het prikkelbaredarmsyndroom’, waarvan de leden aan het eind van dit artikel staan vermeld.

Contact dr. H. Woutersen-Koch (h.woutersen-koch@nhg.org)

Verantwoording

Belangenconflict: A.J.P.M. Smout ontving gelden voor consultancy van Xenoport Inc. en royalties voor een leerboek Interne geneeskunde. Kwaliteitsbureau NVAB, waar C.T.J. Hulshof werkzaam is, kreeg een subsidie voor ondersteuning van project ‘Arbeid in richtlijnen’ van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het instituut waar N.J. de Wit werkzaam is, ontving beurzen voor onderzoeksprojecten ‘Doelmatigheid en Preventie’ en ‘Op één lijn’ van ZonMw en gelden voor een e-learningmodule over PDS van de European Society for Primary Care Gastroenterology.
Financiële ondersteuning voor dit artikel: H. Woutersen-Kochs werkgever ontving een subsidie voor het ontwikkelen van de richtlijn PDS van ZonMw-KKCZ. Hulshofs instituut ontving reiskostenvergoeding voor bijeenkomsten en vacatiegeld voor reviewactiviteiten van Kwaliteitsbureau NVAB. Het instituut waar N.J. de Wit werkzaam is, kreeg een subsidie voor een RCT naar vezels bij PDS (‘Fibre’-studie) van ZonMw-Alledaagse Ziekten, een beurs voor diagnostisch onderzoek naar discriminatie tussen organische en niet-organische buikklachten (CEDAR-studie) van ZonMw-Doelmatigheid en een beurs voor een vergelijkende studie naar ervaringen van patiënten en artsen rond PDS in het Verenigd Koninkrijk en Nederland van de European Society Primary Care Gastroenterology. Het instituut waar H.E. van der Horst werkzaam is, ontving vacatiegeld voor vergaderingen van ZonMw-KKCZ via het NHG.

De multidisciplinaire werkgroep bestond naast de auteurs van dit artikel uit: prof.dr. M.Y. Berger, huisarts (UMCG, Groningen); dr. C.J. Bijkerk, huisarts (Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, UMC Utrecht); dr. R. van Bruggen (tot juli 2009), huisarts (NHG, Utrecht); dr. C. Clemens, mdl-arts (Diaconessenhuis Leiden); dr. E.W.C.M. van Dam, internist (VUmc, Amsterdam); dr.T.L. Feenstra, gezondheidseconoom (UMCG, Groningen); dr. R.M.M. Geijer, huisarts (NHG, Utrecht); U.R. Harkema, diëtist (Nederlandse Vereniging van Diëtisten, Vleuten); dr. J.W.M. Muris, huisarts (Universiteit Maastricht); dr. A.O. Quartero, huisarts (Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, UMC Utrecht); mr. L.J. Stellingwerff Beintema-Blok, voorzitter PDS Belangenvereniging; G. Stougie-Havenaar, diëtist (Nederlandse Vereniging van Diëtisten, Bleiswijk); A. de Vries-Moeselaar (NHG, Utrecht).

Prikkelbaredarmsyndroom: van richtlijn tot maatwerk?
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties