Een onvoldoende onderkend probleem

Metformine-geassocieerde lactaatacidose

Klinische praktijk
Marlies Manders
Matthijs van Luin
C. (Kees) Kramers
Frank H. Bosch
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D1823
Abstract

Toets voor nascholing (verlopen)

Aan dit leerartikel was een toets gekoppeld waarmee je nascholingspunten kon verdienen.

Bekijk de toets

Dames en Heren,

Lactaatacidose is een zeldzame, maar potentieel dodelijke complicatie van het gebruik van metformine. Naar onze ervaring zijn te veel patiënten die op de Eerste Hulp verschijnen, doorgegaan met het gebruik van metformine tijdens bijkomende ziekte. Zij zijn zich niet bewust van de gevaren daarvan. Dit geldt soms ook voor zorgverleners. Het gebruik van metformine kan zonder bezwaar tijdelijk onderbroken worden in een periode van ziekte; dat kan een lactaatacidose voorkómen. In deze klinische les willen wij aan de hand van twee casussen het risico op lactaatacidose onder de aandacht brengen en tevens toelichten hoe belangrijk het is metforminegebruik tijdig te staken.

Patiënt A, een 68-jarige vrouw met in de voorgeschiedenis coronaire bypasschirurgie en diabetes mellitus type 2 zonder pre-existent nierfalen, werd per ambulance naar het ziekenhuis gebracht in verband met bewustzijnsdaling bij niet-meetbare bloeddruk. De hetero-anamnese bij haar partner vermeldde dat patiënte sinds een week last…

Auteursinformatie

Rijnstate Arnhem, Arnhem.

Afd. Intensive Care: M. Manders, coassistent; dr. F.H. Bosch, internist-intensivist.

Ziekenhuisapotheek: dr. M. van Luin, ziekenhuisapotheker-klinisch farmacoloog.

Radboudumc, afd. Interne Geneeskunde, Nijmegen.

Dr. C. Kramers, internist-klinisch farmacoloog.

Contact M. Manders (Mmanders@rijnstate.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Marlies Manders ICMJE-formulier
Matthijs van Luin ICMJE-formulier
C. (Kees) Kramers ICMJE-formulier
Frank H. Bosch ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Jan
J. van der Meulen

In het onderhavige artikel mis ik de thiamine deficiëntie als mogelijk bijkomende oorzaak van de metformine geassocieerde lactaatacidose. Dit noem ik omdat er recent meer en meer artikelen verschijnen over een thiamine deficiëntie bij diabetes mellitus en thiamine suppletie in dergelijke situaties wordt geadviseerd (1,2). Mogelijk kan er nog wat spijtserum worden onderzocht op pyruvaat, dit zou namelijk bij een door thiamine deficiëntie geïnduceerde lactaatacidose verhoogd zijn (3).

1. Int J Clin Pract. 2011: 65, 684-90.Thiamine deficiency in diabetes mellitus and the impact of thiamine replacement on glucose metabolism and vascular disease. Page GL, Laight D, Cummings MH.

2. Diabetes Research and Clinical Practice 2015: 107, 157-165. Vitamin B status in patients with type 2 diabetes mellitus with and without incipient nephropathy. Nix WA, Zirwes R, Bangert V, Kaiser RP, Schilling M, Hostalek U, Obeid R.

3. Ned. T. v. Geneeskunde 1976: 120, 1984-1986. Hypoglycaemie en metabole acidosis na alcoholgebruik. Van der Meulen J.