Medische omgang met erfelijke aspecten van kanker in Nederland, 1900-1980

- Since at least the 18th century doctors have drawn connections between cancer and heredity in the hope of making progress in diagnosis, treatment and opportunities for prevention. From 1910 to 1980, the relationship between cancer and heredity was hardly discussed publicly in the Netherlands. This facilitated the development of models of public prevention and individual predisposition for certain cancers, such as retinoblastoma, after the Second World War. Historical experience shows that the perception of the relationship between cancer and heredity is influenced by more than just rational factors. The fear of creating ‘cancerphobia’ has hindered this perception in the past; fatalism (‘it makes no difference anyway’) and stigmatisation (familial and societal pressure) may negatively influence participation in early detection and prevention. This remains a problematic issue today.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:712-5

Samenvatting

Sinds de 18e eeuw of eerder hebben artsen verbanden gelegd tussen kanker en erfelijkheid in de hoop op vooruitgang in diagnostiek, indicaties voor therapie en mogelijkheden tot preventie. In Nederland werd de relatie tussen kanker en erfelijkheid in de medische omgang met kanker in de periode 1910-1980 nauwelijks maatschappelijk bediscussieerd. Hierdoor kon zich na de Tweede Wereldoorlog voor sommige kankers, zoals retinoblastoom, zonder weerstanden een model van publieke preventie en individuele predispositie ontwikkelen. Historische ervaringen wijzen erop dat niet alleen rationele factoren in de omgang met kanker en erfelijkheid een rol spelen. De angst om ‘kankervrees’ op te wekken heeft die omgang in het verleden aanzienlijk bemoeilijkt; fatalisme (‘het maakt toch niets uit’) en stigmatisering (druk vanuit de familie en de omgeving) zouden deelname aan vroege opsporing en preventie negatief kunnen beïnvloeden. Deze problematek is nog steeds actueel.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:712-5

Artikelinformatie

Aanvaard op

8 november 2006

25 maart 2007

In print verschenen in

week 12 2007

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:712-5

Vakgebied

Genetica

Kanker

Auteursinformatie

VU Medisch Centrum, afd. Metamedica, Kamer D326, Postbus 7057, 1007 MB Amsterdam.

Hr.dr.S.A.M.Snelders en hr.prof.dr.T.Pieters, medisch historici; hr.prof.dr.F.J.Meijman, hoogleraar Medische Wetenschapscommunicatie en de Geschiedenis daarvan.

Contact hr.dr.S.A.M.Snelders (s.snelders@vumc.nl)