Medisch leiderschap ontrafeld

Perspectief
Judith J. Voogt
Elizabeth L.J. van Rensen
Mirko Noordegraaf
Margriet M.E. Schneider
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2015;159:A9123
Abstract

Na een lange, hectische dag op de Spoedeisende Hulp (SEH) plof je ’s avonds uitgeput op de bank. Het blijft je verbazen dat de SEH zo overbelast is, terwijl je collega’s op de Spoedpoli bijna niks te doen hebben. Deze poli is immers in het leven geroepen om de drukte van de SEH op te vangen. Het systeem werkt nu niet goed. Je wilt je er graag voor inzetten om dit te veranderen, maar waar moet je beginnen? En wie heb je daar eigenlijk voor nodig? Kun je dit wel maken nu je hier pas 4 maanden werkt? De volgende ochtend eist de doordringende toon van je pieper vrijwel direct je aandacht. Voor je het weet is de dag alweer voorbij, dan de week, dan de maand en dan zit je stage in dit ziekenhuis er alweer op.

Deze casus illustreert de dagelijkse praktijk van veel jonge dokters. Hoe kunnen…

Auteursinformatie

UMC Utrecht, Utrecht.

Afd. Interne Geneeskunde en Dermatologie: J.J. Voogt, MSc, arts-onderzoeker; prof.dr. M.M.E. Schneider, internist-infectioloog.

Directie Kwaliteit en patiëntveiligheid: dr. E.L.J. van Rensen, senior onderzoeker.

Universiteit Utrecht, afd. Bestuurs- en Organisatiewetenschap, Utrecht.

Prof.dr. M. Noordegraaf, bestuurs- en organisatiewetenschapper.

Contact J.J. Voogt, MSc (j.j.voogt@umcutrecht.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: ICMJE-formulieren zijn online beschikbaar bij dit artikel.

Auteur Belangenverstrengeling
Judith J. Voogt ICMJE-formulier
Elizabeth L.J. van Rensen ICMJE-formulier
Mirko Noordegraaf ICMJE-formulier
Margriet M.E. Schneider ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Wim
van der Pol

Een beetje analoog aan de casus, word ik na het doorlezen van het hele artikel een beetje draaierig. Een beetje warrig val ik achterover in mijn stoel. Nu moet u weten dat ik meerdere malen commentaar heb geleverd op leiderschap of het nu medisch, farmaceutisch of zelfs politiek leiderschap is. Daarbij geef ik steeds aan dat onderscheid in leiding en leiderschap onzinnig is. Wordt het daarom juist niet nader toegelicht? Ook niet in het onderhavige artikel. Ga maar na. Vakmanschap zonder vakman? Dat gaat toch niet. Maar de medicus moet leiderschap tonen. Leiderschap zonder de leiding te hebben? In het verleden heb ik leiding gegeven en leiderschap getoond. Maar toen ik steun en draagvlak van mijn leidinggevenden nodig had, lieten ze me in de steek. Dan stort de leiding en leiderschap gauw in. Je verliest het vertrouwen heet het dan. Een teken van frustratie? Les 1 in leiderschap. Negeer elke vorm van frustratie.

In de casus merkt de medicus een gebrek aan leiderschap in de Spoedpoli op. Wat moet zij doen? Melden? Aan wie? Het uitzoeken van de juiste persoon kost al uren. Zou de leider het zelf niet in de gaten hebben?

Het ontrafelen van dit soort onzin, levert natuurlijk alleen maar onzin op. Hooguit leerstoelen, boeken en publicaties. Of dure trainingen. Ik heb er een gevolgd. Ik krijg er nog koude rillingen van.

Wim van der Pol, ziekenhuisapotheker

Wessel
Fuijkschot

Geachte J.J. Voogt et al.,

Namens de stichting Medical Business willen wij graag een mogelijk misverstand uit de weg helpen met betrekking tot onze stichting. Het is namelijk niet onze bedoeling om enkel een klein clubje mensen op te leiden op het gebeid van financiën en organisatie in de zorg. Als stichting van jonge dokters, voor jonge dokters “streven wij basiskennis op dit gebied na voor alle artsen”, zoals ook in het geciteerde artikel is beschreven. [1]

Wij geloven oprecht dat de toekomst van de zorg ligt in samenwerking tussen alle stakeholders. Deze samenwerking vereist (medisch) leiderschap en dit leiderschap is dus van belang voor iedere individuele zorgprofessional. Richard Horton beschreef dit concept recent in The Lancet;  “In health, it is every health professional—influencing others to achieve a common goal.”[2] Daarom motiveren wij als stichting doelbewust de deelnemers aan onze cursussen (inmiddels ruim 1200), om zich open te stellen voor medisch leiderschap in al zijn facetten. Onze doelstelling sluit verder volledig aan bij uw conclusie en uw gedane oproep tot: “proactieve houding aannemen waarin artsen zich inzetten voor het continu verbeteren van de zorg voor patiënten, de maatschappelijke omgeving en zichzelf”.

Wij willen doormiddel van deze reactie niet slechts onze positie verduidelijken, maar wij willen u, CanBetter, het UMC Utrecht, het KNMG en andere geïnteresseerden graag uitnodigen om samen te werken. Laten wij ons gezamenlijk inzetten voor uw oproep en op deze manier zelf alvast optreden als de nodige (medische) leiders. Zo kunnen we bovendien dit soms nog vage begrip verder vorm geven.

Casper Tax, Arno Bisschop, Laura Kluwen, Gem Kramer, Dinja Kruger, Sandra van der Salm, Wessel Fuijkschot (het bestuur stichting Medical Business)

Disclaimer;
Deze reactie is namens het bestuur van stichting Medical Business. Deze stichting organiseert evenementen en cursussen rondom medisch leiderschap voor jonge zorgprofessionals. De stichting kent geen winstoogmerk en bestaat enkel uit vrijwilligers.

[1] Berkenbosch L, Fuijkschot W, Prins G, Tax C. Een moderne arts weet wat de zorg kost. Med Contact. 2014

[2] Horton R.: Medical leadership—from inspection to inspiration. The Lancet. 2015

Geacht bestuur van de stichting Medical Business,

Bedankt voor uw uitgebreide reactie op ons artikel ‘Medisch leiderschap ontrafeld’. Wij onderstrepen dat samenwerking belangrijk is om medisch leiderschap verder vorm te geven in de medische professie. Dit uit zich onder andere in de samenwerking met Canbetter en het Platform Medisch Leiderschap.

Het artikel ‘Medisch Leiderschap ontrafeld’ geeft middels een discourse analyse een overkoepelend beeld van de verschillende perspectieven op medisch leiderschap in Nederland. Zoals beschreven zijn verscheidene artikelen hiervoor geanalyseerd en kwamen er drie verschillende perspectieven uit naar voren. Er is in referenties geen onderverdeling te maken per perspectief: immers, binnen één artikel lopen verschillende perspectieven soms door elkaar. Vice versa geldt hetzelfde.

Met dit artikel trachten wij bewustwording te creëren over het belang van de juiste kadering van medisch leiderschap, zodat het bij kan dragen aan de kwaliteit van zorg voor patiënten. Zoals ook  blijkt uit uw reactie is de verbetering van deze zorg een collectieve uitdaging en derhalve gaan wij graag in op de uitnodiging om hier gezamenlijk de schouders onder te zetten.

Met vriendelijke groet,

Judith Voogt

Mede namens Liesbeth van Rensen, Mirko Noordegraaf en Margriet Schneider