Intracaverneuze injecties bij erectiestoornissen

Zie ook de artikelen op bl. 387, 408 en 412.

Inleiding

Injecties in het corpus cavernosum van de penis werden aanvankelijk alleen toegepast om erecties tijdens (urologische) ingrepen te couperen en om priapisme te bestrijden. Hierbij werd (en wordt) gebruik gemaakt van sympathicomimetica zoals metaraminol, efedrine en epinefrine. Van Driel en Mensink gaven in dit tijdschrift van deze toepassing een beschrijving.1

Virag meldde als eerste dat intracaverneus (i.c.) toegediende papaverine erecties kan induceren.2 In dit tijdschrift werd over deze toepassing in 1986 gepubliceerd.3 Zowel diagnostisch als therapeutisch wordt papaverine i.c. nog steeds gebruikt bij erectiestoornissen, ondanks belangrijke bezwaren die aan het middel kleven. Er bestaat ruime ervaring met papaverine, fentolamine en prostaglandine E1 voor deze toepassing.4 De combinatie van papaverine en fentolamine wordt veel gebruikt en is recentelijk in Nederland als Androskat voor diagnostische doeleinden geregistreerd.

Vooral Franse en later Amerikaanse onderzoekers hebben getracht door…