Heeft u nog een euro voor het goede doel?

De bel gaat. Eén blik door het raampje van de voordeur is voldoende om de reden van het bezoek in te schatten: de collectebus is niet te missen. Op zoek naar een portemonnee, want niets geven maakt je tot een gierigaard en bovendien, wie wil er nu niet bijdragen aan een kankervrije samenleving, of het terugdringen van hart- en vaatziekten? Gebrek aan kleingeld is geen geldig excuus meer, want een beetje zichzelf respecterend goed doel collecteert inmiddels met een mobiel pinapparaat. En het werkt: opgeteld doneerden welwillende Nederlanders in 2017 zo’n 40 miljoen euro aan de collectebusdragende vrijwilligers.

Van de ruim 500 erkende goede doelen in Nederland zijn er 25 die landelijk een vaste week toegewezen hebben gekregen om met een collectebus langs de deuren te gaan. De anderen kunnen per gemeente een vergunning hiervoor aanvragen. Van die 25 landelijk collecterende fondsen hebben er 13 een medisch-inhoudelijk karakter, waaronder het KWF, de Hartstichting, het Longfonds, de Nierstichting en het Diabetesfonds. Ieder jaar genereren deze fondsen miljoenen aan inkomsten, waarvan een klein percentage vanuit collectes (figuur 1).

Figuur 1 | De 5 grootste medische collectebusfondsen ontvangen jaarlijks miljoenen euro’s — Weergegeven zijn de inkomsten per jaar uit eigen fondsenwerving, ontleend aan de jaarverslagen van de betreffende collectebusfondsen.

Om potentiële donoren te werven wordt vaak gebruik een beroep gedaan op de emotie van de gever, zoals het geval was bij de succesvolle ‘Ik ben inmiddels overleden’-campagne van de Stichting ALS. De ambities van de fondsen over wat zij met het opgehaalde geld willen bereiken zijn – net als de verworven inkomsten – niet bescheiden. ‘Met jouw bijdrage komen we samen steeds dichter bij de dag dat niemand meer hoeft te…