Geschikt of ongeschikt?

Herinner je je de defensiecommercials waarin in één oogopslag werd bepaald of iemand geschikt of ongeschikt was? Soms zou je wensen dat dit in de geneeskunde ook zo eenvoudig was. Begrijp ons niet verkeerd, we leiden veel competente collega’s op, maar soms worden we geconfronteerd met disfunctionerende studenten en coassistenten. Hoe groot de gevolgen daarvan kunnen worden liet de casus van Fouad L. zien. Toen hij na het doorlopen van een langdurig en problematisch studietraject geen diploma kreeg, pleegde hij een verschrikkelijke drievoudige moord. Huisarts en opleider Jurgen Damen was een van zijn slachtoffers.

Dit is natuurlijk een extreem geval, maar het brengt ons bij de vraag: wat maakt iemand ongeschikt voor het vak van arts? En hoe filteren we die studenten eruit? Rode vlaggen zijn een gebrek aan empathie, reflectievermogen, integriteit of inzet. Er is de afgelopen jaren veel aan gedaan om de selectie van geneeskundestudenten aan de poort te verbeteren. Dat heeft geleid tot verschillende methoden van decentrale selectie, en bij de meeste universiteiten tot een bindend studieadvies als vangnet. Toch blijft het probleem bestaan. Sommige selectiemethoden hebben zelfs ongewenste neveneffecten. Zo voerde het UMCG de loting weer in, omdat decentrale selectie te subjectief en beperkend voor diversiteit bleek.

Wie na jaren studeren ongeschikt blijkt, bevindt zich in een lastig parket

Wellicht moeten we accepteren dat selectie aan de poort alleen niet voldoende is. Pas in de master wordt echt duidelijk of iemand (on)geschikt is voor het artsenvak. Het geven van een onvoldoende mag dan geen administratief monster worden, waardoor iemand onterecht niet wordt gestopt. Wellicht kan een tweede bindend studieadvies in de masterfase juridisch getouwtrek voorkomen.

Ook de dramatische persoonlijke gevolgen kunnen verhinderen om in de master te concluderen dat iemand ongeschikt is als arts. Misschien biedt generaal Sun Tzu dan inspiratie: ‘bouw een gouden brug voor je tegenstanders om zich over terug te trekken.’ De geneeskunde kent slechts één master: die om arts te worden. Wie na jaren studeren ongeschikt blijkt, bevindt zich in een lastig parket. Een soepele overstap naar een andere master zou een uitkomst kunnen zijn – een brug naar een plek waar iemands talenten beter tot hun recht komen.