Gepaarde donorruil; nieuw landelijk programma voor nierdonatie bij leven

- In the Netherlands, cross-over kidney transplantation has been introduced as an extra option in the living kidney donation programme. In cross-over transplantation, patients who cannot be given their own partner's kidney for immunological reasons are given a kidney from the partner of another patient in exchange for a kidney from their own partner.

- There is no difference in the medical indications and contra-indications between direct and indirect living donation.

- There are no ethical obstacles since the net gain for the two couples is no different from that of direct living kidney donation and because the exchange takes place on the basis of equality. One should be aware that the extra possibilities may result in more psychological pressure on potential donors.

- It is important that the donation procedures start at the same moment and that the wishes of patients and donors for anonymity be preserved.

- A successful cross-over kidney transplantation programme requires a large pool of donors and patients. Therefore, this has been organised in a national programme. The Dutch Transplantation Foundation is responsible for the allocation of cross-over kidneys. Organ trade will thus be impossible. The seven Dutch centres for kidney transplantation have developed a protocol.

Samenvatting

- Gepaarde donorruil is sinds kort een behandeloptie bij terminale nierinsufficiëntie. Bij gepaarde donorruil ontvangen patiënten die wegens immunologische redenen geen nier van hun partner kunnen krijgen, een nier van de partner van een andere patiënt, in ruil voor een nier van de eigen partner.

- Er bestaat geen verschil in medische indicaties en contra-indicaties tussen indirecte en directe donatie bij leven.

- Op ethisch gebied zijn er geen belemmeringen omdat het rendement vergelijkbaar is met dat van directe nierdonatie en omdat uitwisseling plaatsvindt op basis van gelijkwaardigheid. Wel dient ervoor gezorgd te worden dat er niet een te grote druk wordt uitgeoefend op potentiële donoren.

- Het is bij gepaarde donorruil van belang dat de procedures gelijktijdig worden uitgevoerd en dat wordt vastgehouden aan de wens van patiënten en donoren om anoniem te blijven.

- Voor een succesvol programma voor gepaarde donorruil is een grote pool van donoren en ontvangers nodig. Daarom wordt de participatie nu op landelijk niveau geregeld. De Nederlandse Transplantatie Stichting is verantwoordelijk voor de toewijzing van de nieren, waardoor orgaanhandel wordt uitgesloten. De 7 Nederlandse niertransplantatiecentra hebben een landelijk protocol opgesteld.