Gemetastaseerde alvleesklierkanker nog even dodelijk als 20 jaar geleden

Hoewel het op grotere schaal toepassen van palliatieve chemotherapie voor individuele patiënten het moment van sterven wat kan uitstellen, is de mediane overleving van een pancreascarcinoom blijven hangen op ongeveer 10 weken. Dat is even kort als begin jaren 90, melden onderzoekers op basis van een Nederlands cohort (Acta Oncol. 2014; epub 29 september).

Nienke Bernards en collega's verzamelden uit de Eindhoven Kanker Registratie de gegevens van alle 1494 patiënten die in 1993-2010 de diagnose 'pancreaskanker met uitzaaiingen' kregen. Door deze tijd op te splitsen in 5 perioden bleek dat de 1-jaarsoverleving niet statistisch was verbeterd en nog steeds onder de 7% lag.

Patiënten die palliatieve chemotherapie kregen hadden een iets langere mediane overleving van 25 weken. Of mensen wel of niet voor chemo in aanmerking kwamen lag deels aan hun conditie bij diagnose, waarbij mensen met een lagere leeftijd bijvoorbeeld vaker palliatieve behandeling kregen. Deels speelden echter ook andere factoren een rol: in 1 van de 11 ziekenhuizen kreeg 5% van alle patiënten chemotherapie, in een ander meer dan 34%. Bovendien nam het percentage palliatief behandelde patiënten over de jaren toe van minder dan 10% tot ruim 25% in het laatste geanalyseerde tijdvak, en was een hogere sociaal-economische status geassocieerd met het vaker krijgen van chemotherapie.

Om de behandelstrategie voor mensen met een gemetastaseerde pancreastumor meer te homogeniseren zou het volgens de auteurs zinvol kunnen zijn om deze patiëntengroep zoveel mogelijk in gespecialiseerde centra te clusteren. Bovendien vinden zij het hard nodig om de toegevoegde waarde van de nieuwste chemotherapeutische regimes beter uit te zoeken. Dat is extra urgent omdat het percentage patiënten bij wie op het moment van ontdekken van de tumor ook al metastasen gevonden werden, en bij wie een operatie dus niet meer zinvol was, gestaag richting de 60% opklom.